نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 20 صفحه : 99
بى آنكه هيچ دليل روشنى از عقل و نقل براى سخنان خود داشته باشند، در برابر
آيات بينات الهى موضعگيرى مىكنند، و با احتمالات نيش غولى و وسوسههاى بىاساس و
بهانهجوئيها به مخالفت خود ادامه مىدهند.
سپس براى نشان دادن زشتى اين عمل مىافزايد:" اينگونه جدال بىاساس در
مقابل حق خشم عظيمى نزد خداوند و نزد كسانى كه ايمان آوردهاند برمىانگيزد"
(كَبُرَ مَقْتاً عِنْدَ اللَّهِ وَ عِنْدَ
الَّذِينَ آمَنُوا) [1]چرا كه" جدال به باطل" و موضعگيرى بى دليل و بى
منطق در برابر آيات الهى هم مايه گمراهى مجادله كنندگان، و هم اسباب ضلالت ديگران
است، نور حق را در محيط خاموش مىكند و پايههاى حاكميت باطل را محكم مىسازد.
و در پايان آيه به دليل عدم تسليم آنها در مقابل حق اشاره كرده
مىفرمايد" اينگونه خداوند بر قلب هر متكبر جبارى مهر مىنهد"! (كَذلِكَ يَطْبَعُ اللَّهُ عَلى كُلِّ قَلْبِ مُتَكَبِّرٍ
جَبَّارٍ) [2] لجاجتها و عناد در برابر حق پردهاى ظلمانى بر فكر انسان
مىاندازد و حس تشخيص را از او مىگيرد، كار به جايى مىرسد كه قلب او همچون يك
ظرف در بسته مهر شده مىگردد كه نه محتواى فاسد آن بيرون مىآيد و نه محتواى صحيح
و جانپرورى وارد آن مىشود.
[1] فاعل" كبر""
الجدال" است كه از جمله قبلى استفاده مىشود،" مقتا" تميز مىباشد،
بعضى از مفسران نيز احتمال دادهاند كه فاعل آن" مسرف مرتاب" بوده باشد،
ولى معنى اول بهتر به نظر مىرسد.
[2] قابل توجه اينكه در اين آيه"
متكبر و جبار" به عنوان توصيف قلب ذكر شده (هر چند به صورت اضافه است) نه به
عنوان توصيف شخص اشاره به اينكه اصل كبر و جباريت از قلب است، و از آنجاست كه به
سراسر وجود انسان سرايت مىكند و تمام اعضا به رنگ تكبر و جباريت در مىآيد
نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 20 صفحه : 99