responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : تفسير نمونه‌ ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر    جلد : 20  صفحه : 470

جمله دوم از قبيل ذكر عام بعد از ذكر خاص است.

در آخرين آيه مورد بحث باز به سراغ مساله صبر و شكيبايى و عفو مى‌رود تا بار ديگر بر اين حقيقت تاكيد كند كه حق انتقام‌گيرى و قصاص و كيفر براى مظلوم در برابر ظالم هرگز مانع از مساله گذشت و عفو و بخشش نيست، مى‌فرمايد:

" اما كسانى كه شكيبايى كنند، و طرف را مورد عفو قرار دهند اين از كارهاى پر ارزش است" (وَ لَمَنْ صَبَرَ وَ غَفَرَ إِنَّ ذلِكَ لَمِنْ عَزْمِ الْأُمُورِ) [1]" عزم" در اصل به معنى" تصميم بر انجام كارى" است، و به اراده محكم اطلاق مى‌شود، تعبير به" عزم الامور" ممكن است اشاره به اين باشد كه اين از كارهايى است كه خداوند به آن فرمان داده و هرگز نسخ نمى‌شود، و يا از كارهايى است كه انسان بايد نسبت به آن عزم راسخ داشته باشد، و هر يك از اين دو معنى باشد دليل بر اهميت اين كار است.

قابل توجه اينكه مساله" صبر" قبل از" غفران" ذكر شده، چرا كه اگر صبر و شكيبايى نباشد كار به عفو و گذشت منتهى نمى‌شود، زمام نفس از دست انسان بيرون مى‌رود، و روى انتقام پافشارى مى‌كند.

بار ديگر اين حقيقت را يادآور مى‌شويم كه عفو و غفران در صورتى مطلوب است كه از موضع قدرت باشد، و طرف نيز از آن حسن استفاده نمايد، تعبير" لَمِنْ عَزْمِ الْأُمُورِ" نيز ممكن است همين معنا را تاكيد كند، چرا كه تصميم گيرى در زمينه‌اى است كه انسان قادر و توانا بر انجام امرى باشد، به هر حال عفوى كه جنبه تحميلى از سوى ظالم داشته باشد، و يا او را در عملش جرى‌تر و جسورتر سازد هرگز مطلوب نيست.


[1] لام در" لمن صبر" لام قسم و در" لَمِنْ عَزْمِ الْأُمُورِ" لام تاكيد است و هر دو بيانگر اهميت اين دستور الهى يعنى عفو است‌

نام کتاب : تفسير نمونه‌ ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر    جلد : 20  صفحه : 470
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست