نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 20 صفحه : 469
نه كسى حق دارد مانع از اين كار شود، و نه او را ملامت و سرزنش و مجازات كند،
و نه در يارى كردن چنين مظلومى ترديد به خود راه دهد، چرا كه انتصار و استمداد حق
مسلم هر مظلومى است، و يارى مظلومان وظيفه هر انسان آزاده و بيدارى است.
***
" مجازات و كيفر تنها از آن كسانى است كه به مردم ستم مىكنند، و در
زمين به ناحق ظلم روا مىدارند" (إِنَّمَا
السَّبِيلُ عَلَى الَّذِينَ يَظْلِمُونَ النَّاسَ وَ يَبْغُونَ فِي الْأَرْضِ
بِغَيْرِ الْحَقِ).
آنها علاوه بر كيفر و مجازات در دنيا،" در آخرت نيز عذاب دردناكى در
انتظارشان است" (أُولئِكَ لَهُمْ عَذابٌ
أَلِيمٌ).
در اينكه در ميان جمله" يظلمون الناس" و جمله" يَبْغُونَ فِي الْأَرْضِ بِغَيْرِ الْحَقِ" چه تفاوتى است؟ بعضى از مفسران جمله اول را اشاره به
مساله" ظلم و ستم" و دوم را به" تكبر و خود برتربينى"
دانستهاند [1] بعضى
ديگر جمله اول را ناظر به" ظلم" و دوم را به" قيام بر ضد حكومت
اسلامى" ذكر كردهاند.
" بغى" در اصل به معنى كوشش و تلاش براى بدست آوردن چيزى است، ولى
بسيار مىشود كه به كوششهايى كه براى غصب حق ديگران و تجاوز از حدود و حقوق الهى
صورت مىگيرد نيز اطلاق مىشود، بنا بر اين" ظلم" مفهوم خاص دارد، و بغى
مفهوم عام، و هر گونه تعدى و تجاوز از حقوق الهى را شامل مىشود.
تعبير" بغير الحق" نيز تاكيدى براى اين معنى است، و به اين ترتيب
[1] تفسير" كشاف"،"
روح المعانى" و" روح البيان" ذيل آيات مورد بحث
نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 20 صفحه : 469