بعلاوه مطالعه اسرار نظام آفرينش از يك سو نياز به صبر و حوصله و پشت كار و صرف وقت دارد، و از سوى ديگر انگيزه شكر منعم.

هر گاه اين دو دست به دست هم مى‌دهند انسان را آماده براى مطالعه اين آيات مى‌سازند، و اصولا مطالعه اسرار آفرينش خود يك نوع شكر است.

از سوى سوم به هنگامى كه انسان سوار بر كشتى مى‌شود اين دو وصف در او از هر زمان ديگر نمايان‌تر است، صبر در برابر حوادث و مشكلات دريا و شكر به هنگام رسيدن به ساحل مقصود!

همانگونه كه در آيات گذشته نيز خوانديم بلاهايى كه بر سر انسان وارد مى‌شود غالبا نتيجه اعمال خود او است.

ولى با اينحال لطف خداوند شامل حال انسان است" و بسيارى را مى‌بخشد" (وَ يَعْفُ عَنْ كَثِيرٍ).

كه اگر نبخشد هيچكس جز معصومين و خاصان و پاكان از مجازات الهى مصون و بركنار نخواهند بود، چنان كه در آيه 45 سوره فاطر مى‌خوانيم: وَ لَوْ يُؤاخِذُ اللَّهُ النَّاسَ بِما كَسَبُوا ما تَرَكَ عَلى‌ ظَهْرِها مِنْ دَابَّةٍ وَ لكِنْ يُؤَخِّرُهُمْ إِلى‌ أَجَلٍ مُسَمًّى‌:

" هر گاه خداوند مردم را به آنچه انجام داده‌اند مجازات مى‌كرد جنبنده‌اى را بر پشت زمين باقى نمى‌گذاشت (ولى به لطفش) آنها را تا سر آمد معينى مهلت مى‌دهد".

آرى او مى‌تواند بادها را از حركت باز دارد تا كشتيها در دل اقيانوسها بى‌حركت بمانند، و هم مى‌تواند بادها را تبديل به طوفانهاى درهم پيچيده سازد