اسلام است، چگونه ترك آن دليل بر كفر و شرك مى‌شود؟

بعضى ظاهر آيه را حفظ كرده و گفته‌اند ترك زكات هر چند توام با انكار وجوب آن نباشد باز نشانه كفر است.

بعضى ديگر ترك توام با انكار را دليل بر كفر دانسته‌اند، چرا كه زكات از ضروريات اسلام است و منكر آن كافر مى‌باشد.

جمعى گفته‌اند: زكات در اينجا به معنى تطهير و پاكيزگى است، و منظور از ترك زكات ترك پاكسازى صفحه دل از لوث شرك است، همانگونه كه در آيه 81 سوره كهف نيز آمده است" خَيْراً مِنْهُ زَكاةً" (فرزندى كه از او پاكتر باشد).

ولى اشكال مطلب در اينجا است كه تعبير به لا يؤتون (نمى‌پردازند و ادا نمى‌كنند) هيچگونه تناسبى با اين معنى ندارد.

بنا بر اين راهى جز اين نيست كه منظور همان اداء زكات باشد.

مشكل ديگر اينجا است كه زكات در سال دوم هجرت در مدينه تشريع شد، و اين آيات مكى است، حتى به گفته بعضى از مفسران بزرگ سوره فصلت از نخستين سوره‌هايى است كه در مكه نازل شده، لذا ناچار شده‌اند كه زكات را در اينجا به معنى هر گونه" انفاق در راه خدا" تفسير كنند، يا بگويند اصل وجوب زكات در مكه نازل شده بود، اما حد و حدود و نصاب و مقدار آن در سال دوم هجرت نازل گرديد.

تفسير نمونه ؛ ج‌20 ؛ ص216

هر حال آنچه در اينجا نزديكتر به مفهوم آيه است اين است كه منظور از زكات همان مفهوم عام انفاق بوده باشد، و ذكر آن در نشانه‌هاى شرك به خاطر اين است كه انفاقهاى مالى در راه خداوند يكى از روشنترين نشانه‌هاى ايثار و گذشت و عشق به اللَّه است، چرا كه مال از محبوبترين امور نزد انسان مى‌باشد، و انفاق و ترك انفاق مى‌تواند شاخصى براى شرك و ايمان در بسيارى از موارد گردد تا آنجا كه بعضى اموال خويش را از جان خود نيز محبوبتر دارند و نمونه‌هاى‌