مى‌شويد؟! 48- مستكبران مى‌گويند: ما همگى در آن هستيم، خداوند در ميان بندگانش (به عدالت) حكم كرده است.

49- و آنها كه در آتشند به خازنان جهنم مى‌گويند: از پروردگارتان بخواهيد يك روز عذاب را از ما بردارد.

50- آنها مى‌گويند: آيا پيامبران شما با دلائل روشن به سراغتان نيامدند؟ مى‌گويند: آرى آنها مى‌گويند: پس هر چه مى‌خواهيد دعا كنيد، ولى دعاى كافران (به جايى نمى‌رسد و) جز در ضلالت نيست.

تفسير: محاجه ضعفا و مستكبران در دوزخ!

از آنجا كه مؤمن آل فرعون در پايان سخنانش جمعيت فرعونيان را به مساله قيامت و عذاب دوزخ توجه داد، آيات مورد بحث رشته سخن را در همين زمينه به دست گرفته و دنبال مى‌كند، و صحنه‌هايى از گفتگوى پرخاشگرانه دوزخيان را در دل آتش منعكس مى‌سازد.

نخست مى‌فرمايد:" بخاطر بياور هنگامى را كه آنها در آتش دوزخ محاجه و گفتگو مى‌كنند،" ضعفا" به" مستكبران" مى‌گويند: ما پيروان شما بوديم، آيا اكنون سهمى از عذاب و نصيبى از آتش دوزخ را بجاى ما پذيرا مى‌شويد"؟

(وَ إِذْ يَتَحاجُّونَ فِي النَّارِ فَيَقُولُ الضُّعَفاءُ لِلَّذِينَ اسْتَكْبَرُوا إِنَّا كُنَّا لَكُمْ تَبَعاً فَهَلْ أَنْتُمْ مُغْنُونَ عَنَّا نَصِيباً مِنَ النَّارِ) [1] منظور از" ضعفا" كسانى هستند كه علم كافى و استقلال فكرى نداشتند، چشم و گوش بسته به دنبال سردمداران كفر حركت مى‌كردند كه قرآن از آنها

[1] بعضى تصور كرده‌اند كه مرجع ضمير در" يتحاجون" آل فرعون مى‌باشد، ولى قرائن موجود در اين آيات نشان مى‌دهد كه آيه مفهوم وسيعى دارد و همه كفار را شامل مى‌شود