[سوره البقرة (2): آيه 189]

يَسْئَلُونَكَ عَنِ الْأَهِلَّةِ قُلْ هِيَ مَواقِيتُ لِلنَّاسِ وَ الْحَجِّ وَ لَيْسَ الْبِرُّ بِأَنْ تَأْتُوا الْبُيُوتَ مِنْ ظُهُورِها وَ لكِنَّ الْبِرَّ مَنِ اتَّقى‌ وَ أْتُوا الْبُيُوتَ مِنْ أَبْوابِها وَ اتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ (189)

ترجمه:

189- در باره" هلالهاى ماه" از تو سؤال مى‌كنند، بگو:" آنها، بيان اوقات (و تقويم طبيعى) براى (نظام زندگى) مردم و (تعيين وقت) حج است". و (آن چنان كه در جاهليت مرسوم بود كه به هنگام حج، كه جامه احرام مى‌پوشيدند، از در خانه وارد نمى‌شدند، و از نقب پشت خانه وارد مى‌شدند، نكنيد!) كار نيك، آن نيست كه از پشت خانه‌ها وارد شويد، بلكه نيكى اين است كه پرهيزگار باشيد! و از در خانه‌ها وارد شويد و تقوا پيشه كنيد، تا رستگار گرديد!

شان نزول:

در حديثى مى‌خوانيم كه معاذ بن جبل خدمت پيغمبر اكرم ص رسيد و گفت بسيار از ما سؤال مى‌كنند كه اين هلال ماه چيست؟ و چه فايده دارد (چرا ماه تدريجا به صورت بدر كامل در مى‌آيد و باز به حالت اول بر مى‌گردد) خداوند آيه فوق را نازل فرمود و به آنان پاسخ گفت.

در روايت ديگرى آمده است كه جمعى از يهود از رسول خدا ص پرسيدند هلال ماه براى چيست؟ و چه فايده دارد آيه فوق نازل شد و فوايد مادى و معنوى آن را در نظام زندگى انسانها بيان كرد.

تفسير: تقويم طبيعى‌

همانطور كه در شان نزول آمده است گروهى در مورد هلال ماه از پيغمبر اسلام ص پرسشهايى داشتند و از علت و نتايجى كه اين موضوع در بر دارد