نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 2 صفحه : 73
او را مورد
محبت قرار مىداد، ولى او در باطن مرد منافقى بود، در يك ماجرا زراعت بعضى مسلمانان
را آتش زد و چهارپايان آنان را كشت (و به اين ترتيب پرده از روى كار او برداشته
شد) در اينجا آيات فوق نازل شد [1] 2- بعضى
ديگر از ابن عباس، نقل كردهاند كه آيات مزبور در يكى از جنگهاى اسلامى (سريه
رجيع) نازل شده كه طى آن جمعى از مبلغان اسلام كه از طرف پيامبر ص براى تبليغ
قبايل اطراف مدينه اعزام شده بودند، طى يك توطئه ناجوانمردانه شهيد شدند
[2] ولى شان نزول اول با مضمون آيات، تناسب بيشترى دارد، و در هر حال
درسى كه از اين آيات فرا گرفته مىشود، عمومى و همگانى و براى هميشه است.
***
تفسير: سرنوشت مفسدان در زمين
در نخستين
آيه، اشاره سر بستهاى، به بعضى از منافقان كرده، مىفرمايد:
" و
بعضى از مردم چنين هستند كه گفتار او در زندگى دنيا مايه اعجاب تو مىشود (ولى در
باطن چنين نيست) و خداوند بر آنچه در قلب اوست گواه مىباشد، و او سرسختترين
دشمنان است" (وَ مِنَ النَّاسِ مَنْ يُعْجِبُكَ قَوْلُهُ
فِي الْحَياةِ الدُّنْيا وَ يُشْهِدُ اللَّهَ عَلى ما فِي قَلْبِهِ وَ هُوَ
أَلَدُّ الْخِصامِ).
"
الد" به معنى كسى است كه دشمنى شديد دارد، و اصل آن از لديد گرفته شده كه به
دو طرف گردن گفته مىشود، و كنايه از كسى است كه از هر طرف روى آورد، بر دشمنى
غلبه مىكند، و" خصام" معنى مصدرى دارد و به معنى خصومت
[1] تفسير ابو الفتوح رازى، و بسيارى از تفاسير
ديگر ذيل آيه مورد بحث.
[2] تفسير ابو الفتوح رازى، جلد 2 صفحه 140 (اين
شان نزول را كمتر نقل كردهاند).
نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 2 صفحه : 73