نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 2 صفحه : 434
ما در بالا گفتيم هم با معنى اصلى اين دو واژه كاملا مناسب است، و هم با شان
نزول آيه، و هم با رواياتى كه در تفسير آيه وارد شده، و هم با خود آيه مورد بحث،
سازگارتر مىباشد.
زيرا در ذيل آيه فوق مىخوانيم كه افراد مغرض، هميشه آيات متشابه را دستاويز
خود قرار مىدهند، بديهى است آنها از آياتى سوء استفاده مىكنند كه در بدو نظر تاب
تفسيرهاى متعددى دارد و اين خود مىرساند كه" متشابه" به آن معنى است كه
در بالا گفته شد.
براى نمونه آيات متشابه، قسمتى از آيات مربوط به صفات خدا و چگونگى معاد را
مىتوان ذكر كرد، مانند" يَدُ
اللَّهِ فَوْقَ أَيْدِيهِمْ""
دست خدا بالاى دستهاى آنها است" [1] كه درباره قدرت خداوند مىباشد" وَ اللَّهُ سَمِيعٌ عَلِيمٌ"" خداوند شنوا و دانا است" [2] كه اشاره به علم خدا است و مانند" وَ نَضَعُ الْمَوازِينَ الْقِسْطَ لِيَوْمِ الْقِيامَةِ"" ترازوهاى عدالت را در روز رستاخيز قرار
مىدهيم" [3] كه در
باره وسيله سنجش اعمال سخن مىگويد:
بديهى است نه خداوند دست (به معنى عضو مخصوص) دارد و نه گوش (به همين معنى) و
نه ترازوى سنجش اعمال، شبيه ترازوهاى ماست، بلكه اينها اشاره به مفاهيم كلى قدرت و
علم و وسيله سنجش مىباشد.
اين نكته نيز لازم به يادآورى است كه محكم و متشابه، به معنى ديگرى نيز در
قرآن آمده است، در اول سوره هود مىخوانيم" كِتابٌ أُحْكِمَتْ آياتُهُ" در اين آيه تمام آيات قرآن،" محكم" قلمداد شده است، و منظور
از آن ارتباط و به هم پيوستگى آيات قرآن است. و در آيه 23 سوره" زمر"
مىخوانيم كِتاباً مُتَشابِهاً ...
يعنى كتابى كه تمام آيات آن، متشابه است،" متشابه" در اينجا يعنى
همانند يكديگر