نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 2 صفحه : 388
سپس مىافزايد:" اين در نزد خدا به عدالت نزديكتر و براى شهادت
مستقيمتر، و براى جلوگيرى از شك و ترديد بهتر است" (ذلِكُمْ أَقْسَطُ عِنْدَ اللَّهِ وَ أَقْوَمُ لِلشَّهادَةِ
وَ أَدْنى أَلَّا تَرْتابُوا).
در واقع اين جمله اشاره به فلسفه احكام فوق در مورد نوشتن اسناد معاملاتى است،
مىگويد: تنظيم اسناد و دقت در آن از يك سو ضامن اجراى عدالت و از سوى ديگر، موجب
تقويت و اطمينان شهود به هنگام اداى شهادت و از سوى سوم مانع ايجاد بدبينى در ميان
افراد جامعه مىشود.
اين جمله به خوبى نشان مىدهد كه اسناد تنظيم شده مىتواند به عنوان شاهد و
مدركى مورد توجه قضات قرار گيرد، هر چند متاسفانه جمعى از فقهاء اعتناء چندانى به
آن نكردهاند.
17- سپس يك مورد را از اين حكم استثناء كرده، مىفرمايد:" مگر اينكه داد
و ستد نقدى باشد كه (جنس و قيمت را) در ميان خود دست به دست كنيد، در آن صورت
گناهى بر شما نيست كه آن را ننويسيد" (إِلَّا أَنْ تَكُونَ تِجارَةً حاضِرَةً تُدِيرُونَها
بَيْنَكُمْ فَلَيْسَ عَلَيْكُمْ جُناحٌ أَلَّا تَكْتُبُوها).
" تِجارَةً حاضِرَةً" به معنى معامله نقد است، و جمله" تُدِيرُونَها بَيْنَكُمْ" (در ميان خود دست به دست بگردانيد) تاكيدى بر نقد بودن معامله است.
ضمنا از كلمه" فَلَيْسَ عَلَيْكُمْ
جُناحٌ" (مانعى ندارد) استفاده مىشود كه در
صورت معامله نقدى هم اگر سندى تنظيم كنند بجا است، زيرا بسيار مىشود كه در
معاملات نقدى نيز كشمكشهايى در مساله پرداختن وجه معامله و مقدار آن يا مسائل
مربوط به خيارات پيدا مىشود كه اگر سند كتبى در ميان باشد به آنها پايان مىدهد.
18- در معامله نقدى گر چه تنظيم سند و نوشتن آن لازم نيست، ولى شاهد گرفتن
براى آن بهتر است، زيرا جلوى اختلافات احتمالى آينده را مىگيرد لذا
نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 2 صفحه : 388