نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 2 صفحه : 314
هر انسانى پرتوى از وجود او است، و هر قدر عمل گسترش يابد، وجود انسان در
حقيقت توسعه يافته است.
به تعبير ديگر، قرآن عمل انسان را از وجود او جدا نمىداند و هر دو را اشكال
مختلفى از يك حقيقت مىشمرد، بنا بر اين هيچگونه حذف و تقديرى در آيه نيست و اشاره
به اين است كه انسانهاى نيكوكار در پرتو نيكىهايشان نمو و رشد معنوى پيدا مىكنند
و اين افراد همچون بذرهاى پر ثمرى هستند كه به هر طرف ريشه و شاخه مىگستراند و
همه جا را زير بال و پر خود مىگيرد.
كوتاه سخن اينكه: در مورد هر تشبيهى علاوه بر ادات تشبيه سه چيز لازم
است،" مشبه" و" مشبه به" و" وجه تشبيه"، و در
اينجا" مشبه" انسان انفاق كننده است و" مشبه به" بذرهاى پر
بركت، و وجه تشبيه نمو و رشد آن است، و ما معتقديم كه انسان انفاق كننده در پرتو
عملش رشد فوق العاده معنوى و اجتماعى پيدا مىكند، و نيازى به هيچگونه تقدير نيست.
شبيه اين معنى در آيه 265 همين سوره آمده است.
اين نكته نيز در ميان مفسران مورد بحث است كه تعبير به أَنْبَتَتْ سَبْعَ سَنابِلَ فِي كُلِّ سُنْبُلَةٍ مِائَةُ
حَبَّةٍ كه اشاره به دانهاى است كه هفتصد دانه يا
بيشتر، از آن به دست مىآيد، يك تشبيه فرضى است كه وجود خارجى ندارد (زيرا در مورد
دانههاى گندم هرگز از يك دانه هفتصد دانه برنخاسته است) و يا منظور دانههايى
همچون دانههاى ارزن است، ولى جالب اينكه چند سال قبل كه سال پر بارانى بود، در
مطبوعات اين خبر انتشار يافت كه در بعضى از شهرهاى جنوبى، در پارهاى از مزارع
بوتههاى گندمى بسيار بلند و پر خوشه ديده شده، كه در بعضى موارد در يك بوته، حدود
چهار هزار دانه گندم شمارش شده است، و اين خود مىرساند كه تشبيه بالا، يك تشبيه
كاملا واقعى است نه خيالى.
جمله" يضاعف" از ماده" ضعف" (بر وزن شعر) به معنى دو
برابر يا چند
نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 2 صفحه : 314