ناتوانى قوى‌ترين انسانها به هنگام بى‌تابى در برابر آن كاملا محسوس است‌ [1] سپس به مالكيت مطلقه خداوند اشاره كرده، مى‌فرمايد:" براى او است آنچه در آسمانها و زمين است" (لَهُ ما فِي السَّماواتِ وَ ما فِي الْأَرْضِ‌).

و اين در واقع پنجمين وصف از اوصاف الهى است كه در اين آيه آمده، زيرا قبل از آن اشاره به توحيد و حى و قيوم بودن، و عدم غلبه خواب بر ذات پاك او شده است.

در واقع اين مالكيت، نتيجه همان قيوميت است زيرا هنگامى كه قيام به امور عالم و تدبير آنها و همچنين خالقيت مخصوص ذات او باشد، مالكيت همه چيز نيز از آن او است.

بنا بر اين آنچه انسان در اختيار دارد و از آن استفاده مى‌كند، ملك حقيقى او نيست تنها چند روزى اين امانت با شرائطى كه از ناحيه مالك حقيقى تعيين شده به دست او سپرده شده و حق تصرف در آنها را دارد و به اين ترتيب مالكان معمولى موظف‌اند شرائطى را كه مالك حقيقى تعيين كرده كاملا رعايت كنند و گرنه مالكيت آنها باطل و تصرفاتشان غير مجاز است، اين شرائط همان احكامى است كه خداوند براى امور مالى و اقتصادى تعيين كرده است.

ناگفته پيدا است توجه به اين صفت كه همه چيز مال خدا است اثر تربيتى مهمى در انسانها دارد، زيرا هنگامى كه بدانند آنچه دارند از خودشان نيست و چند روزى به عنوان عاريت يا امانت به دست آنها سپرده شده اين عقيده به طور مسلم، انسان را از تجاوز به حقوق ديگران و استثمار و استعمار و احتكار و حرص و بخل و طمع باز مى‌دارد [2]

[1] در باره حقيقت خواب و نظرات مختلفى كه در اين زمينه است در تفسير سوره يوسف بحث مشروحى آمده است.

[2] تعبير به" ما" در جمله" ما فِي السَّماواتِ وَ ما فِي الْأَرْضِ‌" كه معمولا براى موجودات غير عاقل آورده مى‌شود، در حالى كه موجودات عاقل نيز مملوك او هستند به خاطر تغليب است چرا كه غلبه و اكثريت با موجودات غير عاقل است.