اواخر كار بار ديگر كم رنگ و نامرتب مى‌گردد [1] اصولا خونى كه هنگام عادت ماهيانه دفع مى‌شود، خونى است كه هر ماه در عروق داخلى رحم، براى تغذيه جنين احتمالى جمع مى‌گردد، زيرا مى‌دانيم رحم زن در هر ماه توليد يك تخمك مى‌كند، و مقارن آن عروق داخلى رحم به عنوان آماده باش براى تغذيه نطفه مملو از خون مى‌شود، اگر در اين موقع كه تخمك وارد رحم مى‌شود، اسپرم كه نطفه مرد است در آنجا موجود باشد، تشكيل نطفه و جنين مى‌دهد و خونهاى موجود در عروق رحم صرف تغذيه آن مى‌شود، در غير اين صورت، بر اثر پوسته پوسته شدن مخاط رحم، و شكافتن جدار رگها، خون موجود خارج مى‌شود و اين همان خون حيض است، و از اينجا دليل ديگرى براى ممنوع بودن آميزش جنسى در اين حال به دست مى‌آيد، زيرا رحم زن در موقع تخليه اين خونها هيچ گونه آمادگى طبيعى براى پذيرش نطفه ندارد و لذا از آن صدمه مى‌بيند.

جمله" يطهرن" به گفته بسيارى از مفسران به معنى پاك شدن زنان از خون حيض است، و اما جمله" فَإِذا تَطَهَّرْنَ‌" را بسيارى به معنى غسل كردن گرفته‌اند، بنا بر اين طبق جمله اول، به هنگام پاك شدن از خون، آميزش جنسى جايز است هر چند غسل نكرده باشد و طبق جمله دوم، تا غسل نكند جايز نيست‌ [2] بنا بر اين آيه خالى از ابهام نيست، ولى با توجه به اينكه جمله دوم تفسيرى است بر جمله اول و نتيجه آن- لذا با فاء تفريع عطف شده- به نظر مى‌رسد كه تطهرن نيز به معنى پاك شدن از خون است، بنا بر اين با پاك شدن از عادت، آميزش مجاز است، به خصوص اينكه در آغاز آيه هيچ سخنى از وجوب غسل در ميان نبود و اين همان قولى است كه فقهاى بزرگ نيز در فقه به آن فتوا داده‌اند كه بعد از پاك شدن از خون حتى قبل از غسل، آميزش جنسى جايز است، ولى بدون شك، بهتر

[1] اقتباس از اعجاز قرآن، صفحه 55 و 56.

[2] دومى مفهوم شرط، و اولى مفهوم غايت است.