نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 2 صفحه : 119
لحن آيه
مشاهده مىشود به خاطر همين معنى است.
در اين آيه
منافع و زيانهاى اين دو با هم مقايسه شده و برترى زيانها و گناه سنگين آن بر منافع
آنها مورد تصريح قرار گرفته است مسلما منافع مادى كه احيانا از طريق فروش شراب يا
انجام قمار حاصل مىشود و يا منافع خيالى كه به خاطر تخدير حاصل از مستى شراب و
غفلت از هموم و غموم و اندوهها به دست مىآيد در برابر زيانهاى فوق العاده اخلاقى
و اجتماعى و بهداشتى اين دو بسيار ناچيز است.
بنا بر اين
هيچ انسان عاقلى به خاطر آن نفع كم به اين همه زيان تن در نمىدهد.
"
اثم" به گفته معجم مقاييس اللغة در اصل، به معنى كندى و عقب افتادن است، و از
آنجا كه گناهان، انسان را از رسيدن به خيرات، عقب مىاندازد اين واژه بر آن اطلاق
شده است، بلكه در بعضى از موارد از آيات قرآن غير اين معنى (كندى و تاخر) مناسب
نيست، مانند: وَ إِذا قِيلَ لَهُ اتَّقِ اللَّهَ أَخَذَتْهُ الْعِزَّةُ
بِالْإِثْمِ[1]،" و هنگامى كه به او گفته شود، تقوا پيشه
كن، غرور، و مقامات موهوم او را از وصول به تقوا، كند مىسازد".
به هر حال،
اثم به هر كار و هر چيزى گفته مىشود كه حالتى در روح و عقل به وجود مىآورد، و
انسان را از رسيدن به نيكيها و كمالات باز مىدارد، بنا بر اين وجود" اثم
كبير" در شراب و قمار، دليل بر تاثير منفى اين دو در رسيدن به تقوا و كمالات
معنوى و انسانى است كه شرح آن در نكتهها خواهد آمد.
سومين سؤالى
كه در آيه فوق مطرح است، سؤال درباره انفاق است، مىفرمايد:" از تو سؤال
مىكنند چه چيز انفاق كنند" (وَ يَسْئَلُونَكَ ما ذا
يُنْفِقُونَ).