نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 2 صفحه : 101
خواهد كرد و
دشمنان را نابود خواهد ساخت.
قرآن در
برابر اين تفكر نادرست به سنت هميشگى خداوند اشاره كرده مىفرمايد:" آيا گمان
كرديد داخل بهشت مىشويد بى آنكه حوادثى همچون حوادث سخت گذشتگان به شما
برسد" (أَمْ حَسِبْتُمْ أَنْ تَدْخُلُوا الْجَنَّةَ وَ لَمَّا
يَأْتِكُمْ مَثَلُ الَّذِينَ خَلَوْا مِنْ قَبْلِكُمْ).
"
همانها كه شدائد و زيانهاى فراوان به آنها رسيد و آن چنان ناراحت و متزلزل شدند كه
پيامبر الهى و افرادى كه ايمان آورده بودند گفتند پس يارى خدا كى خواهد آمد"
(مَسَّتْهُمُ الْبَأْساءُ وَ الضَّرَّاءُ وَ زُلْزِلُوا حَتَّى
يَقُولَ الرَّسُولُ وَ الَّذِينَ آمَنُوا مَعَهُ مَتى نَصْرُ اللَّهِ).
و چون آنها
نهايت استقامت خود را در برابر اين حوادث به خرج دادند و دست به دامن الطاف الهى
زدند به آنها گفته شد:" آگاه باشيد يارى خدا نزديك است" (أَلا
إِنَّ نَصْرَ اللَّهِ قَرِيبٌ).
"
باساء" از ماده" باس" به گفته" معجم مقاييس اللغة" در
اصل به معنى شدت و مانند آن است و به هر گونه رنج و عذاب و ناراحتى گفته مىشود، و
به افراد شجاع كه در ميدان جنگ شديدا مقاومت مىكنند،" بئيس" يا"
ذو الباس" گفته مىشود.
و"
ضراء" به گفته" راغب" در" مفردات" نقطه مقابل سراء يعنى
آنچه مايه مسرت و موجب منفعت است، مىباشد، بنا بر اين هر گونه زيانى كه دامنگير
انسان بشود در امور جانى و مالى و عرضى و امثال آن را شامل مىگردد.
جمله"
مَتى نَصْرُ اللَّهِ" (يارى خدا كى مىآيد؟) كه از
سوى پيامبران و مؤمنان در مواقع نهايت شدت گفته مىشد، به معنى شك و ترديد در اين
موضوع، يا اعتراض و ايراد نيست، بلكه به عنوان تقاضا و انتظار، مطرح مىشده است، و
لذا به دنبال آن، از سوى خداوند به آنها بشارت داده مىشد كه يارى خدا نزديك است.
اين احتمال
كه جمله" مَتى نَصْرُ اللَّهِ" از
سوى گروهى از مؤمنان باشد، و جمله (أَلا إِنَّ نَصْرَ اللَّهِ
قَرِيبٌ) از سوى پيامبر خدا ص كه بعضى از مفسران ذكر
نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 2 صفحه : 101