او است و تاكيدى است بر همان مساله توحيد.

و بايد هم چنين رابطه‌اى برقرار باشد، چرا كه او به ما از خود ما نزديكتر است، چنان كه قرآن مى‌گويد: وَ نَحْنُ أَقْرَبُ إِلَيْهِ مِنْ حَبْلِ الْوَرِيدِ:" ما به انسان از رگ گردن او نزديكتريم"! (ق- 16) وَ اعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ يَحُولُ بَيْنَ الْمَرْءِ وَ قَلْبِهِ‌:" بدانيد خداوند ميان انسان و دل او قرار دارد"! (انفال- 24).

با اين حال نه او از ما دور است، و نه ما از او دوريم، تا نيازى به واسطه باشد، او از هر كس ديگر به ما نزديكتر است، در همه جا حضور دارد، و در درون قلب ما جاى او است.

بنا بر اين پرستش واسطه‌ها، خواه فرشتگان و جن و مانند آنها باشند، و خواه پرستش بتهاى سنگى و چوبى، يك عمل بى‌اساس و دروغين است، به علاوه كفران نعمتهاى پروردگار محسوب مى‌شود، چرا كه بخشنده نعمت سزاوار پرستش است نه اين موجودات بى‌جان يا سراپا نياز.

لذا در پايان آيه مى‌گويد:" خداوند كسى را كه دروغگو و كفران كننده است هرگز هدايت نمى‌كند" (إِنَّ اللَّهَ لا يَهْدِي مَنْ هُوَ كاذِبٌ كَفَّارٌ).

نه هدايت به راه مستقيم در اين جهان، نه به سوى بهشت در جهان ديگر، چرا كه خود مقدمات بسته شدن درهاى هدايت را فراهم ساخته است، زيرا خداوند فيض هدايتش را به زمينه‌هايى مى‌فرستد كه لايق و آماده پذيرش آنند، نه دلهايى كه آگاهانه هر گونه آمادگى را در خود نابود كرده‌اند.

نكته: فرق ميان" تنزيل" و" انزال"

در نخستين آيه اين سوره تعبير به" تَنْزِيلُ الْكِتابِ‌" شده است، و در آيه دوم تعبير به" أَنْزَلْنا إِلَيْكَ الْكِتابَ‌".