واقع مى‌شود و تاكيد بر آنچه گذشت مى‌فرمايد:" اين يك واقعيت است مخاصمه و گفتگوهاى خصمانه دوزخيان" (إِنَّ ذلِكَ لَحَقٌّ تَخاصُمُ أَهْلِ النَّارِ) [1] دوزخيان در اين جهان نيز گرفتار تخاصم و نزاعند و روح پرخاشگرى و نزاع و جدال بر آنها حاكم است، و هر روز با كسى درگير و گلاويز مى‌شوند، و در قيامت كه صحنه بروز مكنونات است آنچه در درون داشتند ظاهر مى‌گردد، و در جهنم به جان هم مى‌افتند، دوستان ديروز دشمنان امروز، و مريدان ديروز مخالفان امروز مى‌شوند، تنها خط ايمان و توحيد است كه خط وحدت و صفا در اين جهان و آن جهان مى‌باشد.

جالب اينكه بهشتيان بر سريرها و تختها تكيه زده، به گفتگوهاى دوستانه مشغولند، چنان كه در آيات مختلف قرآن آمده در حالى كه دوزخيان در حال جنگ و جدالند كه آن خود موهبتى است بزرگ، و اين عذابى است دردناك!

نكته:

در حديثى از امام صادق ع آمده است كه به يكى از يارانش فرمود" خداوند از شما پيروان مكتب اهل بيت در قرآن ياد كرده آنجا كه دشمنان شما در آتش دوزخ مى‌گويند چرا ما در اينجا مردانى را كه از اشرار مى‌شمرديم نمى‌بينيم؟ آيا آنها را بباد مسخره گرفتيم، يا از شدت حقارت بچشم ما نيامدند؟ به خدا سوگند مقصود شما از اين مردان هستيد كه گروهى شما را از اشرار مى‌پندارند، ولى به خدا سوگند در بهشت شادمان و مسروريد، در حالى كه دوزخيان در جهنم دنبال شما مى‌گردند" [2]

[1]" تَخاصُمُ أَهْلِ النَّارِ" بيان براى" ذلك" مى‌باشد.

[2]" روضه كافى" طبق نقل تفسير نور الثقلين جلد 4 صفحه 467.