سرانجام فرزند موعود ابراهيم طبق بشارت الهى متولد شد، و قلب پدر را كه در انتظار فرزندى صالح سالها چشم به راه بود روشن ساخت، دوران طفوليت را پشت سر گذاشت و به سن نوجوانى رسيد.

در اينجا قرآن مى‌گويد:" هنگامى كه با او به مقام سعى و كوشش رسيد" (فَلَمَّا بَلَغَ مَعَهُ السَّعْيَ‌).

يعنى به مرحله‌اى رسيد كه مى‌توانست در مسائل مختلف زندگى همراه پدر تلاش و كوشش كند و او را يارى دهد.

بعضى" سعى" را در اينجا به معنى عبادت و كار براى خدا دانسته‌اند، البته سعى مفهوم وسيعى دارد كه اين معنى را نيز شامل مى‌شود ولى منحصر به آن نيست، و تعبير" معه" (با پدرش) نشان مى‌دهد كه منظور معاونت پدر در امور زندگى است.

به هر حال به گفته جمعى از مفسران، فرزندش در آن وقت 13 ساله بود كه ابراهيم خواب عجيب و شگفت‌انگيزى مى‌بيند كه بيانگر شروع يك آزمايش بزرگ ديگر در مورد اين پيامبر عظيم الشان است، در خواب مى‌بيند كه از سوى خداوند به او دستور داده شد تا فرزند يگانه‌اش را با دست خود قربانى كند و سر ببرد.

ابراهيم وحشت‌زده از خواب بيدار شد، مى‌دانست كه خواب پيامبران واقعيت دارد و از وسوسه‌هاى شيطانى دور است، اما با اين حال دو شب ديگر همان خواب تكرار شد كه تاكيدى بود بر لزوم اين امر و فوريت آن.

مى‌گويند نخستين بار در شب" ترويه" (شب هشتم ماه ذى الحجه) اين خواب را ديد، و در شبهاى" عرفه" و شب" عيد قربان" (نهم و دهم ذى الحجه) خواب تكرار گرديد، لذا براى او كمترين شكى باقى نماند كه اين فرمان قطعى خدا است.