نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 18 صفحه : 400
اين خود دليل بر آنست كه در آيه مورد بحث نيز منظور پرهيز از عذاب و مجازات
الهى در اين جهان و جهان ديگر است.
بعضى آيه را به عكس اين معنى تفسير كردهاند:" ما بين ايدى" را به
عذاب آخرت و" ما خلفكم" را به عذاب دنيا، چرا كه آخرت در پيش روى ما
قرار دارد (اين تفسير تفاوت چندانى از نظر نتيجه با تفسير اول ندارد).
ولى بعضى گفتهاند منظور از" پيشرو" گناهانى است كه قبلا انجام شده
كه پرهيز از آن به معنى توبه و جبران است، و منظور از" پشت سر" گناهانى
است كه بعدا انجام مىشود.
بعضى ديگر معتقدند كه منظور از" پيش رو" گناهان آشكار و" پشت
سر" به معنى گناهان پنهان است.
بعضى ديگر" ما بين ايديكم" را اشاره به انواع عذاب دنيا، و" ما
خلفكم" را اشاره به مرگ مىدانند (در حالى كه مرگ چيزى نيست كه قابل پرهيز
كردن باشد).
بعضى مانند نويسنده" فى ظلال" اين دو تعبير را كنايه از احاطه
موجبات غضب و عذاب الهى دانسته كه كافران را از هر سو فرا گرفته است.
آلوسى در" روح المعانى" و فخر رازى در" تفسير كبير" هر
كدام احتمالات متعددى دادهاند كه قسمتى از آن گفته شد، و علامه طباطبائى در"
الميزان"" ما بين ايدكم" را اشاره به شرك و معاصى در دنيا مىداند،
و" ما خلفكم" را اشاره به عذاب در آخرت [1] در حالى كه ظاهر آيه اينست كه اين هر دو از يك
جنس مىباشند تنها تفاوت زمانى دارند، نه اينكه يكى اشاره به شرك و گناه و ديگرى
اشاره به مجازات آن باشد.