[سوره فاطر (35): آيه 45]

وَ لَوْ يُؤاخِذُ اللَّهُ النَّاسَ بِما كَسَبُوا ما تَرَكَ عَلى‌ ظَهْرِها مِنْ دَابَّةٍ وَ لكِنْ يُؤَخِّرُهُمْ إِلى‌ أَجَلٍ مُسَمًّى فَإِذا جاءَ أَجَلُهُمْ فَإِنَّ اللَّهَ كانَ بِعِبادِهِ بَصِيراً (45)

ترجمه:

45- هر گاه خداوند مردم را به كارهايى كه انجام داده‌اند مجازات كند جنبنده‌اى را بر پشت زمين باقى نخواهد گذاشت! ولى (به لطفش) آنها را تا سر آمد معينى تاخير مى‌اندازد (و مهلت مى‌دهد تا خود را اصلاح كنند) اما هنگامى كه اجل آنها فرا رسد، (خداوند هر كس را به مقتضاى عملش جزا مى‌دهد) كه او نسبت به بندگانش بيناست (و از اعمال و نيات همه آگاه است).

تفسير: اگر لطف او نبود جنبنده‌اى بر پشت زمين نبود!

آيه فوق كه آخرين آيه سوره" فاطر" است بحثهاى تند و تهديدهاى شديد گذشته اين سوره را با بيان لطف و رحمت پروردگار بر مردم روى زمين پايان مى‌دهد، همانگونه كه اين سوره را با گشايش رحمت خدا بر مردم آغاز كرد.

به اين ترتيب آغاز و انجام آن در بيان رحمت الهى متفق و هماهنگ است.

افزون بر اين آيه گذشته كه مجرمان بى‌ايمان را تهديد به سرنوشت پيشينيان مى‌كرد اين سؤال را براى بسيارى از آنها و ديگران مطرح مى‌سازد كه اگر سنت الهى در باره همه گردنكشان چنين است پس چرا اين قوم مشرك و سركش مكه را مجازات نمى‌كند؟! در پاسخ اين سؤال مى‌فرمايد:" اگر خداوند همه مردم را به خاطر اعمالى‌