45- كسانى كه پيش از آنها بودند (نيز آيات الهى را) تكذيب كردند در حالى كه اينها به يك دهم (از قدرت و نيروى آنان) نمى‌رسند، (آرى) آنها رسولان مرا تكذيب كردند و ببين مجازات من (نسبت به آنها) چگونه بود؟!

تفسير: با كدام منطق آيات ما را انكار مى‌كنند؟

آيات گذشته از وضع مشركان و افراد بى‌ايمان در قيامت سخن مى‌گفت، آيات مورد بحث بار ديگر به وضع آنها در اين دنيا پرداخته عكس العمل آنان را در برابر شنيدن قرآن بازگو مى‌كند، تا روشن شود آن سرنوشت شوم در قيامت معلول اين موضعگيرى غلط در مقابل آيات الهى در دنياست.

نخست مى‌گويد:" هنگامى كه آيات روشنگر ما بر آنها خوانده مى‌شود مى‌گويند اين مرد فقط مى‌خواهد شما را از آنچه نياكانتان پرستش مى‌كردند باز دارد" (وَ إِذا تُتْلى‌ عَلَيْهِمْ آياتُنا بَيِّناتٍ قالُوا ما هذا إِلَّا رَجُلٌ يُرِيدُ أَنْ يَصُدَّكُمْ عَمَّا كانَ يَعْبُدُ آباؤُكُمْ‌).

اين نخستين عكس العمل آنها در برابر اين" آيات بينات" است كه به منظور تحريك حس عصبيت در اين قوم متعصب مطرح مى‌كردند.

مخصوصا تعبير به" آبائكم" (پدران شما) به جاى" آبائنا" (پدران ما) بيشتر براى همين منظور است كه به آن قوم متعصب حالى كنند ميراث نياكان شما در خطر است، بپاخيزيد و دست اين مرد را از آن كوتاه كنيد! تعبير ما هذا إِلَّا رَجُلٌ‌ ... از دو نظر براى تحقير پيامبر بوده است، يكى كلمه هذا (اين) و ديگرى رجل (مردى) به صورت نكره، در حالى كه همه آنها پيامبر ص را به خوبى و با سوابق روشن مى‌شناختند.

اين نكته نيز قابل توجه است كه قرآن،" آيات" را توصيف به" بينات" مى‌كند، يعنى دلائل حقانيتش همراه خود آن است، و آنجا كه عيان است نياز