نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 17 صفحه : 281
و برگ درختان بهره گيرند، سپس به معنى وسيعتر، به معنى هر گونه رها كردن هر
چيز و هر شخص اطلاق شده، و گاه به عنوان كنايه از طلاق دادن نيز مىآيد"
تسريح الشعر" به شانه زدن مو گفته مىشود كه در آن نيز معنى رهايى افتاده
است.
به هر حال منظور از" سراح جميل" در آيه مورد بحث رها كردن زنان توأم
با نيكى و خوبى و بدون نزاع و قهر است.
در اينجا مفسران و فقهاى اسلامى بحث مشروحى دارند كه آيا منظور از اين سخن در
آيه فوق اين است كه پيامبر ص زنان خود را مخير ميان ماندن و جدا شدن كرد و اگر
آنها جدايى را انتخاب مىكردند، خود طلاق محسوب مىشد و نيازى به اجراى صيغه طلاق
نداشت؟ يا اينكه منظور اين بوده كه آنها يكى از دو راه را انتخاب كنند، اگر جدايى
را انتخاب مىكردند پيامبر ص اقدام به اجراى صيغه طلاق مىفرمود، و گرنه به حال
خود باقى مىماندند.
البته آيه فوق دلالتى بر هيچيك از اين دو امر ندارد، و اينكه بعضى تصور
كردهاند آيه گواه بر تخيير زنان پيامبر ص است و اين حكم را از مختصات پيامبر ص
شمردهاند زيرا در حق ساير مردم جارى نمىشود، درست به نظر نمىرسد.
بلكه جمع ميان آيه فوق و آيات طلاق، ايجاب مىكند كه منظور جدا شدن از طريق
طلاق است.
به هر حال اين مساله در ميان فقهاى شيعه و اهل سنت مورد گفتگو است هر چند قول
دوم يعنى جدا شدن از طريق طلاق نزديكتر به ظواهر آيات مىباشد بعلاوه تعبير" أُسَرِّحْكُنَ"
(من شما را رها سازم) ظهور در اين دارد كه پيامبر ص اقدام به جدا ساختن آنها مىفرمود،
به خصوص اينكه ماده" تسريح" به معنى طلاق در جاى ديگر از قرآن مجيد به
كار رفته است (سوره بقره آيه 229) [1]
[1] توضيح بيشتر در اين زمينه را در
كتب فقهى مخصوصا كتاب جواهر جلد 29 صفحه 122 به بعد مطالعه فرمائيد.
نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 17 صفحه : 281