" ائمه و پيشوايان را بر دو گونه تقسيم مى‌كند: امامانى كه به امر خدا نه به امر مردم هدايت را بر عهده مى‌گيرند، امر خدا را بر امر خودشان مقدم مى‌شمرند، و حكم او را برتر از حكم خود قرار مى‌دهند.

و امامانى كه دعوت به سوى آتش مى‌كنند، فرمان خود را بر فرمان حق مقدم مى‌دارند، و حكم خود را قبل از حكم الهى قرار مى‌دهند، و بر طبق هواى نفس خويش و بر ضد كتاب اللَّه عمل مى‌نمايند" [1] در اينكه منظور از" امر" در اينجا امر تشريعى (دستورات الهى در شرع) است، يا امر تكوينى (نفوذ فرمان الهى در عالم آفرينش) مى‌باشد، ظاهر آيه همان معنى اول است و تعبيرات روايات و مفسران نيز، همين معنى را تداعى مى‌كند.

ولى بعضى از مفسران بزرگ آن را به معنى" امر تكوينى" دانسته‌اند.

توضيح اينكه: هدايت در آيات و روايات به دو معنى آمده است: ارائه طريق (نشان دادن راه) و ايصال به مطلوب (رساندن به مقصد).

هدايت پيشوايان الهى نيز از هر دو طريق صورت مى‌گيرد، گاه تنها به امر و نهى قناعت مى‌كنند، ولى گاه با نفوذ باطنى در دلهاى لايق و آماده، آنها را به هدفهاى تربيتى و مقامات معنوى مى‌رسانند.

كلمه" امر" در بعضى از آيات قرآن، به معنى" امر تكوينى" به كار رفته است مانند إِنَّما أَمْرُهُ إِذا أَرادَ شَيْئاً أَنْ يَقُولَ لَهُ كُنْ فَيَكُونُ‌:" هنگامى كه چيزى‌

[1] ان الأئمة فى كتاب اللَّه عز و جل امامان: قال اللَّه تبارك و تعالى‌ وَ جَعَلْناهُمْ أَئِمَّةً يَهْدُونَ بِأَمْرِنا، لا بامر الناس، يقدمون امر اللَّه قبل امرهم و حكم اللَّه قبل حكمهم، قال‌ وَ جَعَلْناهُمْ أَئِمَّةً يَدْعُونَ إِلَى النَّارِ، يقدمون امرهم قبل امر اللَّه، و حكمهم قبل حكم اللَّه، و ياخذون باهوائهم خلاف ما فى كتاب اللَّه عز و جل (كافى جلد اول صفحه 168- باب ان الأئمه فى كتاب اللَّه امامان).