" و بعضى ديگر از آنها را در زمين فرو برديم" (وَ مِنْهُمْ مَنْ خَسَفْنا بِهِ الْأَرْضَ).
اين مجازاتى بود كه در مورد قارون، ثروتمند مغرور مستكبر بنى اسرائيل تحقق
يافت كه در آيه 81 سوره قصص به آن اشاره شده است.
" و بالآخره بعضى ديگر را غرق كرديم" (وَ مِنْهُمْ مَنْ أَغْرَقْنا).
مىدانيم اين اشاره به فرعون و هامان و اتباع آنها است، كه در سورههاى مختلف
قرآن از آن بحث شده است.
به هر حال با توجه به اين بيان، مجازاتهاى چهارگانه فوق به ترتيب براى
گروههاى چهارگانهاى است كه در دو آيه قبل، اشاره به انحراف و گمراهى و گناه آنها
شده، بى آنكه مجازات آنها ذكر شود.
اما اينكه بعضى از مفسران احتمال دادهاند كه اين مجازاتها شامل اقوام ديگرى
نيز بشود (از جمله غرق براى قوم نوح و باران سنگ براى قوم لوط) بسيار بعيد به نظر
مىرسد، زيرا مجازات آنها در همانجا كه قرآن شرح حالشان را داده بيان گرديد، و
نيازى به تكرار نبود، آنچه در اين سلسله آيات بيان نشده بود، مجازات گروههاى
چهارگانهاى بود كه در دو آيه اخير آمده است.
در پايان آيه براى تاكيد اين واقعيت كه اينها همه گرفتار عكس العمل كارهاى
خويش شدند و محصولى را درو مىكردند كه بذر آن را خودشان پاشيده بودند،
مىفرمايد:" خداوند هرگز به آنها ظلم و ستم نكرد، آنها بودند كه بر- خويشتن
ستم كردند" (وَ ما كانَ اللَّهُ لِيَظْلِمَهُمْ وَ
لكِنْ كانُوا أَنْفُسَهُمْ يَظْلِمُونَ).
آرى مجازاتهاى اين جهان و جهان ديگر بازتاب و تجسمى است از اعمال انسانها، در
آنجا كه تمام راههاى اصلاح و بازگشت را به روى خود ببندند.
خدا عادلتر از آنست كه كوچكترين ظلم و ستمى درباره انسانى روا دارد.
نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 16 صفحه : 274