نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 15 صفحه : 554
و وسيلهاى در دست تو است كه دشمنان را با آن علامت مىنهى" [1] طبق اين
روايات، آيه فوق مربوط به" رجعت" است و با آيهاى كه بعدا درباره رجعت
مىآيد هماهنگ مىباشد.
مرحوم ابو الفتوح رازى در تفسير خود ذيل آيه فوق مىنويسد: بر طبق اخبارى كه
از طريق اصحاب ما نقل شده،" دابة الارض" كنايه از حضرت مهدى صاحب الزمان
ع است [2] با در
نظر گرفتن اين حديث و احاديث فوق، مىتوان از" دابة الارض" مفهوم
كلىترى را استفاده كرد كه بر هر يك از پيشوايان بزرگ كه در آخر زمان قيام و حركت
فوق العاده مىكنند و حق و باطل و مؤمن و كافر را از هم مشخص مىسازند منطبق مىشود.
اين تعبير كه در روايات وارد شده كه عصاى موسى و انگشتر سليمان كه رمز قدرت و
پيروزى و حكومت است با او است قرينهاى است بر اينكه دابة الارض يك انسان بسيار
فعال است نه يك حيوان.
و نيز اينكه در روايات وارد شده كه مؤمن و كافر را نشانهگذارى مىكند و صفوفشان
را مشخص مىسازد با انسان سازگار است.
سخن گفتن با مردم كه در متن آيه قرآن به عنوان توصيف او آمده نيز مناسب همين
معنى است.
در يك جمع بندى به اينجا مىرسيم كه از يك سو واژه" دابه" بيشتر در
غير انسانها به كار مىرود (هر چند در قرآن كرارا در مفهوم اعم و يا در مورد
انسانها استعمال شده) از سوى ديگر قرائن متعدد در خود آيه وجود دارد، و روايات
فراوانى در تفسير آيه وارد شده است كه نشان مىدهد منظور از" دابة
الارض"