مى‌بيند و گردش و حركتت را در ميان سجده كنندگان مشاهده مى‌كند.

اين قيام ممكن است قيام براى نماز باشد، يا قيام از خواب براى عبادت، و يا قيام به معنى" نماز فرادى" در برابر" تَقَلُّبَكَ فِي السَّاجِدِينَ‌" كه اشاره به نماز جماعت است و يا همه اينها.

" تقلب" به معنى گردش و حركت و از حالى به حالى منتقل شدن است، اين تعبير ممكن است اشاره به سجده پيامبر ص در ميان سجده كنندگان در حال نماز باشد، و يا گردش پيامبر ص در ميان يارانش كه مشغول عبادت بودند و از حال آنها جستجو مى‌كرد.

و در مجموع اشاره به اين است كه هيچ حالى از حالات تو، و هيچ تلاشى از تلاشهايت، چه آنها كه جنبه فردى دارد، و چه آنها كه همراه ساير مؤمنان به صورت جمعى براى سامان بخشيدن به امور بندگان و نشر آئين حق انجام مى‌گيرد، بر خداوند مخفى نيست (توجه داشته باشيد كه فعلهايى كه در آيه آمده مضارع است و معنى حال و آينده را مى‌رساند).

ولى در اينجا دو تفسير ديگر نيز ذكر شده كه با ظاهر آيه چندان هماهنگ نيست و ممكن است از بطون آيه باشد.

نخست نگاههاى پيامبر ص به نمازگزارانى كه پشت سر او قرار مى‌گرفتند به خاطر اينكه آن حضرت همانگونه كه از پيش رو مى‌توانست اجسام را ببيند، از پشت سر نيز توانايى ديد اشخاص و موجودات را داشت، چنان كه در حديثى آمده است كه فرمود:

لا ترفعوا قبلى و لا تضعوا قبلى، فانى اراكم من خلفى كما اراكم من امامى!:

" پيش از من سر از سجده برنداريد، و قبل از من به سجده نرويد كه من شما را از پشت سر مى‌بينم همانگونه كه از پيش رو مى‌بينم، سپس پيامبر ص آيه فوق را به عنوان شاهد سخن تلاوت فرمود" [1]

[1] مجمع البيان ذيل آيه مورد بحث.