نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 15 صفحه : 340
و چنان كه قرآن در آيه بعد مىگويد:" آنها شعيب را تكذيب كردند و به
دنبال آن عذاب روز" ابر سايهافكن" آنها را فرو گرفت"! (فَكَذَّبُوهُ فَأَخَذَهُمْ عَذابُ يَوْمِ الظُّلَّةِ).
" ظله" در اصل به معنى قطعه ابرى است كه سايه مىافكند، بسيارى از
مفسرين در ذيل آيه چنين نقل كردهاند كه هفت روز، گرماى سوزانى سرزمين آنها را فرا
گرفت، و مطلقا نسيمى نمىوزيد، ناگاه قطعه ابرى در آسمان ظاهر شد و نسيمى وزيدن
گرفت، آنها از خانههاى خود بيرون ريختند و از شدت ناراحتى به سايه ابر پناه
بردند.
در اين هنگام صاعقهاى مرگبار از ابر برخاست، صاعقهاى با صداى گوش خراش، و به
دنبال آن آتش بر سر آنها فرو ريخت، و لرزهاى بر زمين افتاد، و همگى هلاك و نابود
شدند.
مىدانيم" صاعقه" كه نتيجه مبادله الكتريسته نيرومند در ميان ابر و
زمين است هم صداى وحشتناكى دارد، و هم جرقه آتشبار بزرگى، و گاهى با لرزه شديدى
نيز در محل وقوع صاعقه همراه است، به اين ترتيب تعبيرات گوناگونى كه راجع به عذاب قوم
شعيب در سورههاى مختلف قرآن آمده، همه به يك حقيقت بازمىگردد، در سوره اعراف آيه
91 تعبير به" رجفة" (زمين لرزه) و در سوره هود آيه 94 تعبير به"
صيحة" (فرياد عظيم) و در آيات مورد بحث، تعبير به" عَذابُ يَوْمِ الظُّلَّةِ" آمده است.
هر چند بعضى از مفسرين مانند" قرطبى" و" فخر رازى" احتمال
دادهاند كه اصحاب" ايكه" و" مدين" دو گروه بودند و هر كدام
عذاب جداگانهاى داشتند، ولى با دقت در آيات مربوط به اين قسمت روشن مىشود كه اين
احتمال چندان قابل ملاحظه نيست.
نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 15 صفحه : 340