آسمان و زمين غسل مى‌دهند"!، لذا بعد از آن حنظله به عنوان" غسيل الملائكه" ناميده شد [1] در شان نزول ديگرى مى‌خوانيم كه آيه در داستان جنگ خندق نازل گرديد، در آن هنگام كه پيامبر ص با انبوه مسلمانان با سرعت مشغول كندن خندق در اطراف مدينه بودند گروهى از منافقين به ظاهر در صف آنها بودند ولى كمتر كار انجام مى‌دادند، و تا چشم مسلمانان را غافل مى‌ديدند بدون اجازه گرفتن از پيامبر ص آهسته به خانه‌هاى خود مى‌آمدند، اما هنگامى كه مسلمانان راستين مشكلى پيدا مى‌كردند نزد پيامبر ص آمده اجازه مى‌خواستند و به محض اينكه كار خود را انجام مى‌دادند باز مى‌گشتند و به حفر خندق ادامه مى‌دادند، تا از اين كار خير و مهم عقب نمانند، آيه فوق گروه اول را مذمت و گروه دوم را ستايش مى‌كند [2]

تفسير: پيامبر را تنها نگذاريد!

در چگونگى ارتباط اين آيات با آيات قبل بعضى از مفسران از جمله مرحوم طبرسى در مجمع البيان و نويسنده تفسير فى ظلال گفته‌اند كه چون در آيات گذشته بخشى از نحوه معاشرت افراد با دوستان و خويشاوندان مطرح شده بود، آيات مورد بحث كيفيت معاشرت مسلمانان را با پيشوايشان پيامبر مطرح نموده و لزوم انضباط را در برابر او تاكيد مى‌كند، تا در همه چيز گوش به فرمان پيامبر ص باشند و در كارهاى مهم بدون ضرورت، و بدون اجازه او از جمعيت جدا نشوند.

اين احتمال نيز وجود دارد كه در چند آيه قبل، سخن از لزوم اطاعت‌

[1] تفسير على بن ابراهيم طبق نقل تفسير نور الثقلين جلد 3 صفحه 628.

[2] تفسير فى ظلال جلد 6 صفحه 126 ذيل آيات مورد بحث.