2- اين وعده الهى از آن كيست؟

در آيه خوانديم خدا وعده حكومت روى زمين و تمكين دين و آئين و امنيت كامل را به گروهى كه ايمان دارند و اعمالشان صالح است داده است اما در اينكه منظور از اين گروه از نظر مصداقى چه اشخاصى است؟ باز در ميان مفسران گفتگو است:

بعضى آن را مخصوص صحابه پيامبر ص دانسته‌اند كه با پيروزى اسلام در عصر پيامبر ص صاحب حكومت در زمين شدند (البته منظور از" ارض" تمام روى زمين نيست بلكه مفهومى است كه بر جزء و كل صدق مى‌كند).

بعضى ديگر اشاره به حكومت خلفاى چهار گانه نخستين.

و بعضى مفهوم آن را چنان وسيع دانسته‌اند كه اين وعده را شامل تمام مسلمانانى كه داراى اين صفتند مى‌دانند.

و گروهى آن را اشاره به حكومت مهدى ع مى‌دانند كه شرق و غرب جهان در زير لواى حكومتش قرار مى‌گيرد، و آئين حق در همه جا نفوذ مى‌كند و ناامنى و خوف و جنگ از صفحه زمين بر چيده مى‌شود، و عبادت خالى از شرك براى جهانيان تحقق مى‌يابد.

بدون شك آيه شامل مسلمانان نخستين مى‌شود و بدون شك حكومت مهدى ع كه طبق عقيده عموم مسلمانان اعم از شيعه و اهل تسنن سراسر روى زمين را پر از عدل و داد مى‌كند بعد از آنكه ظلم و جور همه جا را گرفته باشد مصداق كامل اين آيه است، ولى با اين حال مانع از عموميت و گستردگى مفهوم آيه نخواهد بود.

نتيجه اينكه در هر عصر و زمان پايه‌هاى ايمان و عمل صالح در ميان مسلمانان مستحكم شود، آنها صاحب حكومتى ريشه‌دار و پر نفوذ خواهند شد.

و اينكه بعضى مى‌گويند: كلمه" ارض" مطلق است و تمام روى زمين را شامل مى‌شود و اين منحصرا مربوط به حكومت مهدى (ارواحنا له الفداء) است‌