نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 14 صفحه : 524
نشان بدهيد كه خدا به آنچه عمل مىكنيد آگاه است (وَ أَقْسَمُوا بِاللَّهِ جَهْدَ أَيْمانِهِمْ لَئِنْ
أَمَرْتَهُمْ لَيَخْرُجُنَّ قُلْ لا تُقْسِمُوا طاعَةٌ مَعْرُوفَةٌ إِنَّ اللَّهَ
خَبِيرٌ بِما تَعْمَلُونَ).
بسيارى از مفسران، منظور از خروج را در جمله ليخرجن خارج شدن براى جهاد
دانستهاند در حالى كه بعضى ديگر به معنى خارج شدن از اموال و زندگى و يا همراه
پيامبر ص به هر جا رفتن و در خدمت او بودن تفسير كردهاند.
البته كلمه خروج يا مشتقات آن در قرآن مجيد هم به معنى خروج به سوى ميدان جهاد
آمده و هم به معنى رها كردن خانه و زندگى و وطن، البته تناسب با آيات قبل كه سخن
از داورى پيامبر ص در مسائل مورد اختلاف مىگفت ايجاب مىكند كه تفسير دوم را
بپذيريم به اين معنى كه آنها براى اظهار تسليم در برابر داوريهاى پيامبر ص خدمتش
رسيدند و سوگند ياد كردند كه يك قسمت از اموال سهل است اگر دستور فرمايى تمام
زندگى را رها كنيد را خواهيم كرد ولى با اين حال مانعى ندارد كه هر دو در معنى آيه
جمع باشد يعنى هم حاضريم در راه فرمان تو مال و زندگى خود را رها كنيم و هم حاضريم
جان بر كف به ميدان جهاد بشتابيم.
اما از آنجا كه افراد منافق در بر خورد با جو نامساعد اجتماعى گاه تغيير چهره
مىدهند و متوسل به سوگندهاى غلاظ و شداد مىشوند و گاهى سوگندشان خود دليلى بر
دروغشان است قرآن صريحا به آنها پاسخ گفت كه سوگند لازم نيست، عمل نشان دهيد، ولى
خدا از اعماق دل شما آگاه است مىداند كه در اين سوگند دروغ مىگوئيد و يا واقعا
تغيير جهت مىدهيد.
***
لذا در آيه بعد كه آخرين آيه مورد بحث است مجددا روى همين معنى تاكيد كرده
و مىگويد به آنها بگو اطاعت خدا و اطاعت پيامبرش را كنيد (قُلْ أَطِيعُوا اللَّهَ وَ أَطِيعُوا الرَّسُولَ).
نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 14 صفحه : 524