نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 14 صفحه : 414
ضمنا بايد توجه داشت كه" زكات" و" تزكيه" در اصل به
معنى" نمو يافتن" و" نمو دادن" است، ولى در بسيارى از موارد
به معنى" پاك شدن" و" پاك كردن" به كار رفته است، و اين هر دو
ممكن است به يك ريشه باز گردد، زيرا تا پاكى از موانع و مفاسد و رذائل نباشد نمو و
رشد امكان پذير نخواهد بود.
***
جمعى از مفسران براى دومين آيه مورد بحث شان نزولى نقل كردهاند كه پيوند
آن را با آيات گذشته روشن مىسازد و آن اينكه:" اين آيه در باره گروهى از صحابه
نازل شد كه بعد از" داستان افك" سوگند ياد كردند كه به هيچيك از كسانى
كه در اين ماجرا درگير بودند و به اين تهمت بزرگ دامن زدند كمك مالى نكنند، و در
هيچ موردى با آنها مواسات ننمايند، آيه فوق نازل شد و آنها را از اين شدت عمل و
خشونت باز داشت و دستور عفو و گذشت داد".
اين شان نزول را" قرطبى" در تفسيرش از" ابن عباس" و"
ضحاك"، و مرحوم" طبرسى" از" ابن عباس" و غير او، ذيل
آيات مورد بحث نقل كردهاند و جنبه عمومى دارد.
ولى گروهى از مفسران اهل تسنن اصرار دارند كه اين آيه در مورد خصوص" ابو
بكر" نازل شده كه بعد از داستان افك، كمك مالى خود را به" مسطح بن
اثاثه" كه" پسر خاله" يا" پسر خواهر" او بود و به مساله
افك دامن مىزد قطع كرده، در حالى كه تمام ضميرهايى كه در آيه به كار رفته به صورت
جمع است و نشان مىدهد كه گروهى از مسلمانان بعد از اين ماجرا تصميم به قطع كمكهاى
خود از اين مجرمان گرفته بودند و آيه آنها را از اين كار نهى كرد.
ولى به هر حال مىدانيم آيات قرآن اختصاص به شان نزول ندارد، بلكه همه مؤمنان
را تا دامنه قيامت شامل مىگردد، يعنى توصيه مىكند كه مسلمانان در اين گونه موارد
گرفتار احساسات تند و داغ نشوند و در برابر لغزشها و اشتباهات
نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 14 صفحه : 414