نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 14 صفحه : 314
اگر باز گردند همان روش گذشته را ادامه خواهند داد و حقيقت نيز همين است.
3-" كلا" در اينجا چه چيزى را نفى مىكند؟
" كلا" كلمهاى است كه در لغت عرب براى منع و جلوگيرى و ابطال گفتار
طرف مقابل مىآيد، و در واقع نقطه مقابل" اى" (آرى) است كه براى تصديق
مىباشد.
در پاسخ سؤال فوق بعضى گفتهاند:" كلا" نفى تقاضاى كفار براى بازگشت
به زندگى دنيا است، يعنى: راه بازگشت بسته شده و به هيچوجه امكان پذير نيست.
بعضى ديگر گفتهاند كه اين كلمه براى نفى ادعاى آنها است كه مىگويند اگر ما
به دنيا باز گرديم گذشته را جبران خواهيم كرد، خداوند مىگويد: اين يك ادعاى بى
اساس و تو خالى است و اگر آنها باز گردند برنامه همان برنامه پيشين است.
در عين حال هيچ مانعى ندارد كه اين كلمه اشاره به نفى هر دو معنى باشد.
ذكر اين نكته نيز لازم است كه اين تقاضا و جواب گر چه در آيه فوق تنها در مورد
مشركان ذكر شده ولى مسلم است كه اختصاص به آنها ندارد، بلكه تقاضاى همه گنهكاران و
ستمگران و آلودگان است كه با ديدن سر نوشت دردناك خود در آستانه مرگ از گذشته
پشيمان مىشوند و تقاضاى بازگشت مىكنند اما دست رد بر سينه آنها مىزنند.
4- جهان برزخ چيست؟
عالم برزخ چه عالمى است؟ و كجا است؟ و دليل بر اثبات چنين عالمى كه در ميان
دنيا و عالم آخرت قرار دارد چيست؟
نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 14 صفحه : 314