66- (آيا فراموش كرده‌ايد كه) در گذشته آيات من بطور مداوم بر شما خوانده مى‌شد اما شما اعراض مى‌كرديد و به عقب باز مى‌گشتيد؟!.

67- در حالى كه در برابر آن آيات استكبار مى‌نموديد و شبها در جلسات خود به بدگويى ادامه مى‌داديد.

تفسير: دلهاى فرو رفته در جهل!

از آنجا كه صفات بر جسته و ويژه مؤمنان كه سر چشمه انجام هر گونه كار نيك است و در آيات قبل به آن اشاره شد، اين سؤال را برمى‌انگيزد كه اتصاف به اين صفات و انجام اين اعمال، كار همه كس نيست، و از عهده همه بر نمى‌آيد، در نخستين آيه مورد بحث به پاسخ پرداخته مى‌گويد:" ما هيچكس را جز به مقدار تواناييش تكليف نمى‌كنيم" و از هر كس به اندازه عقل و طاقتش مى‌خواهيم (وَ لا نُكَلِّفُ نَفْساً إِلَّا وُسْعَها).

اين تعبير نشان مى‌دهد كه وظائف و احكام الهى در حدود توانايى انسانها است، و در هر مورد بيش از ميزان قدرت و توانايى باشد ساقط مى‌شود و به تعبير علماى اصول، اين قاعده بر تمام احكام اسلامى حكومت دارد و بر آنها مقدم است.

و باز از آنجا كه ممكن است اين سؤال پيش آيد كه چگونه اينهمه انسانها اعمالشان از كوچك و بزرگ، مورد حساب و بررسى قرار مى‌گيرد؟ اضافه مى‌كند:

" و نزد ما كتابى است كه به حق سخن مى‌گويد (و تمام اعمال بندگان را ثبت و بازگو مى‌كند) و به همين دليل هيچ ظلم و ستمى بر آنها نمى‌شود" (وَ لَدَيْنا كِتابٌ يَنْطِقُ بِالْحَقِّ وَ هُمْ لا يُظْلَمُونَ‌).

اين اشاره به نامه‌هاى اعمال و پرونده‌هايى است كه همه كارهاى آدمى در آن ثبت است و نزد خداوند محفوظ است، پرونده‌هايى كه گويى زبان دارد و حق را