نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 14 صفحه : 258
نه به معنى جمعيت و جماعت، در حالى كه ضمير جمع در جمله" أَنَا رَبُّكُمْ"
شاهد بر آن است كه منظور از امت همان جماعت انسانها است.
و لذا در تمام مواردى كه كلمه" امت" در قرآن مجيد به كار رفته همين
معنى جمعيت و گروه از آن اراده شده است، مگر در بعضى از موارد استثنايى كه توأم با
قرينه خاصى بوده و امت مجازا به معنى مذهب به كار رفته است، مانند إِنَّا وَجَدْنا آباءَنا عَلى أُمَّةٍ وَ إِنَّا عَلى
آثارِهِمْ مُهْتَدُونَ." ما پدران خود را بر
مذهبى يافتيم و از آنها پيروى مىكنيم" (زخرف- 22).
قابل توجه اينكه مضمون همين آيه با تفاوت مختصرى در سوره انبياء آيه 92 آمده
است (إِنَّ هذِهِ أُمَّتُكُمْ أُمَّةً واحِدَةً
وَ أَنَا رَبُّكُمْ فَاعْبُدُونِ) در حالى كه
قبل از آن شرح حال بسيارى از انبياء بيان شده است و در واقع" هذه" اشاره
به امتهاى انبياى پيشين است كه همه از ديدگاه فرمان الهى امت واحده بودند و همگى
به دنبال يك هدف در حركت.
***
آيه بعد- به دنبال دعوتى كه به وحدت و يگانگى در آيه قبل شد- انسانها را
از پراكندگى و اختلاف با اين عبارت بر حذر مىدارد:" اما آنها كارهاى خود را
به پراكندگى كشاندند و هر گروهى به راهى رفتند" (فَتَقَطَّعُوا أَمْرَهُمْ بَيْنَهُمْ زُبُراً).
و عجب اينكه" هر يك از اين احزاب و گروهها به آنچه نزد خود دارند
خوشحالند" و از ديگران بيزار (كُلُّ
حِزْبٍ بِما لَدَيْهِمْ فَرِحُونَ).
" زبر" جمع" زبرة" (بر وزن لقمه) به معنى قسمتى از موى
پشت سر حيوان است كه آن را جمع و از بقيه جدا كنند، سپس اين واژه به هر چيزى كه
مجزا از ديگرى شود اطلاق شده است، بنا بر اين جمله" فَتَقَطَّعُوا أَمْرَهُمْ بَيْنَهُمْ زُبُراً" اشاره به تجزيه امتها به گروههاى مختلف است.
نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 14 صفحه : 258