نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 14 صفحه : 207
در عالم انفس" وا مىدارد، و در آياتى كه بعد از آن خواهد آمد او را به
جهان برون و موجودات شگرف عالم هستى توجه مىدهد و به" سير آفاقى"
مىپردازد.
نخست مىگويد:" ما انسان را از چكيده و خلاصهاى از گل آفريديم" (وَ لَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنْسانَ مِنْ سُلالَةٍ مِنْ طِينٍ) [1] آرى اين گام نخست است كه انسان با آن عظمت، با آن همه استعداد و شايستگىها
اين افضل مخلوقات و برترين موجودات جهان از خاكى بى ارزش است همان خاكى كه در كم
ارزش بودن ضرب المثل است، و اين نهايت قدرتنمايى او است كه از چنين مواد سادهاى
چنان موجود بديعى آفريد.
***
در آيه بعد اضافه مىكند:
" سپس او را نطفهاى قرار داديم در قرارگاه امن و امانى" (ثُمَّ جَعَلْناهُ نُطْفَةً فِي قَرارٍ مَكِينٍ).
در حقيقت نخستين آيه به آغاز وجود همه انسانها اعم از آدم و فرزندان او اشاره
مىكند كه همه به خاك باز مىگردند و از گل برخاستهاند، اما در دومين آيه به
تداوم نسل آدم از طريق تركيب نطفه نر و ماده و قرار گرفتن در قرارگاه رحم توجه
مىدهد.
در حقيقت اين بحث شبيه تعبيرى است كه در آيات 7 و 8 سوره سجده آمده است: وَ بَدَأَ خَلْقَ الْإِنْسانِ مِنْ طِينٍ ثُمَّ جَعَلَ
نَسْلَهُ مِنْ سُلالَةٍ مِنْ ماءٍ مَهِينٍ"
آغاز آفرينش انسان را از گل قرار داد و نسل او را از چكيدهاى از آب بى
ارزش".
تعبير از رحم به" قرار مكين" (قرارگاه امن و امان) اشاره به موقعيت
خاص رحم در بدن انسان است، در واقع در محفوظترين نقطه بدن كه از هر طرف
[1]" سلالة" (بر وزن عصاره)
به معنى چيزى است كه از ديگرى گرفته مىشود و در واقع خلاصه و عصاره و برگزيدهاى
از آن است (مجمع البيان ذيل آيه مورد بحث).
نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 14 صفحه : 207