نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 14 صفحه : 195
بر تمام ذرات وجودشان اثر مىگذارد، خود را ذرهاى مىبينند در برابر وجودى بى
پايان، و قطرهاى در برابر اقيانوسى بيكران.
لحظات اين نماز هر كدام براى او درسى است از خودسازى و تربيت انسانى و
وسيلهاى است براى تهذيب روح و جان.
در حديثى مىخوانيم كه پيامبر ص مردى را ديد كه در حال نماز با ريش خود بازى
مىكند فرمود:
اما انه لو خشع قلبه لخشعت جوارحه!
:" اگر او در قلبش خشوع بود اعضاى بدنش نيز خاشع مىشد" [1] اشاره به اينكه
خشوع يك حالت درونى است كه در برون اثر مىگذارد.
پيشوايان بزرگ اسلام آن چنان خشوعى در حالت نماز داشتند كه به كلى از ما سوى
اللَّه بيگانه مىشدند، تا آنجا كه در حديثى مىخوانيم: پيامبر اسلام ص گاه به
هنگام نماز به آسمان نظر مىكرد اما هنگامى كه آيه فوق نازل شد ديگر سر بر
نمىداشت و دائما به زمين نگاه مىكرد" [2]
***
دومين صفتى را كه بعد از صفت خشوع براى
مؤمنان بيان مىكند اين است كه:" آنها از هر گونه لغو و بيهودگى
رويگردانند" (وَ الَّذِينَ هُمْ عَنِ
اللَّغْوِ مُعْرِضُونَ).
در واقع تمام حركات و خطوط زندگى آنان هدفى را دنبال مىكند، هدفى مفيد و سازنده
چرا كه لغو به معنى كارهاى بى هدف و بدون نتيجه مفيد است.
در حقيقت لغو همانگونه كه بعضى از مفسران بزرگ گفتهاند هر گفتار و عملى است
كه فايده قابل ملاحظهاى نداشته باشد، و اگر مىبينيم بعضى از مفسران آن را به
باطل تفسير كردهاند.
[1] تفسير صافى و تفسير مجمع البيان
ذيل آيه مورد بحث.
[2] تفسير مجمع البيان و تفسير فخر
رازى ذيل آيه مورد بحث.
نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 14 صفحه : 195