نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 14 صفحه : 129
تفسير: سير
در ارض و بيدارى دلها
از آنجا كه
در آيات گذشته، سخن از اقوام ظالم و ستمگرى بود كه خداوند آنها را به كيفر
اعمالشان رسانيد و شهر و ديارشان را ويران ساخت، در نخستين آيه مورد بحث به عنوان
تاكيد روى اين مساله مىگويد:" آيا آنها سير در زمين نكردند تا دلهايى داشته
باشند كه با آن حقيقت را درك كنند؟ يا گوشهاى شنوايى كه نداى حق را بشنوند" (أَ
فَلَمْ يَسِيرُوا فِي الْأَرْضِ فَتَكُونَ لَهُمْ قُلُوبٌ يَعْقِلُونَ بِها أَوْ
آذانٌ يَسْمَعُونَ بِها).
آرى
ويرانههاى كاخهاى ستمگران و مساكن ويران شده جباران و دنيا پرستان كه روزى در اوج
قدرت مىزيستند، هر يك در عين خاموشى هزار زبان دارند و با هر زبانى هزاران نكته
مىگويند.
اين
ويرانهها، كتابهاى گويا و زندهاى است از سرگذشت اين اقوام، از نتائج اعمال و
رفتارشان و از برنامههاى ننگين و كيفر شومشان.
اين زمينهاى
خاموش، و آثارى كه در اين ويرانهها به چشم مىخورد، چنان نغمههاى شورانگيزى در
جان انسان مىدمند كه گاه مطالعه يكى از آنها به اندازه مطالعه يك كتاب قطور به
انسان درس مىدهد، و با توجه به تكرار تاريخ كه اصل اساسى زندگى انسانها است آينده
را در برابرش مجسم مىكنند آرى مطالعه آثار گذشتگان گوش را شنوا، چشم را بينا
مىسازد.
و به همين
دليل در بسيارى از آيات قرآن، دستور جهانگردى داده شده است، اما جهانگردى الهى و
اخلاقى كه دل عبرت بين از ديده بيرون آيد و ايوان مدائن و قصرهاى فراعنه را آئينه
عبرت بداند، گاهى از راه دجله سرى به مدائن زند و گاه سيلابى از اشك همچون دجله بر
خاك مدائن جارى سازد.
از
دندانههاى قصرهاى ويران شده شاهان جبار پندهايى نو نو بشنود، و از
نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 14 صفحه : 129