" لد" (با ضم لام و تشديد دال) جمع" الد" (بر وزن عدد) به
معنى دشمنى است كه خصومت شديد دارد، و به كسانى گفته مىشود كه در دشمنى كردن
متعصب، لجوج و بىمنطقند.
***
آخرين آيه به عنوان دلدارى به پيامبر ص و مؤمنان (مخصوصا با توجه به اين
نكته كه اين سوره در مكه نازل شده و در آن روز مسلمانان، سخت تحت فشار بودند) و
نيز به عنوان تهديد و هشدار به همه دشمنان عنود و لجوج مىگويد:
" چه بسيار اقوام بىايمان و گنهكارى را كه قبل از اينها هلاك و نابود
كرديم آن چنان محو و نابود شدند كه اثرى از آنها باقى نماند، آيا تو اى پيامبر!
احدى از آنها را احساس مىكنى؟ يا كمترين صدايى از آنان مىشنوى"؟ (وَ كَمْ أَهْلَكْنا قَبْلَهُمْ مِنْ قَرْنٍ هَلْ تُحِسُّ
مِنْهُمْ مِنْ أَحَدٍ أَوْ تَسْمَعُ لَهُمْ رِكْزاً).
" ركز" به معنى صداى آهسته است، و به چيزهايى كه در زير زمين پنهان
مىكنند" ركاز" گفته مىشود، يعنى اين اقوام ستمگر و دشمنان سرسخت حق و
حقيقت آن چنان درهم كوبيده شدند كه حتى صداى آهستهاى از آنان به گوش نمىرسد.
نكتهها:
1- محبت على (ع) در دلهاى مؤمنان
در بسيارى از كتب حديث و تفسير اهل تسنن (علاوه بر شيعه) روايات متعددى در شان
نزول آيه (إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا
الصَّالِحاتِ سَيَجْعَلُ لَهُمُ الرَّحْمنُ وُدًّا) از پيامبر اكرم ص نقل شده است كه نشان مىدهد نخستين بار اين آيه در مورد
على ع نازل گرديده است، از جمله" علامه زمخشرى" در كشاف و" سبط ابن
الجوزى" در تذكره و" گنجى شافعى" و" قرطبى" در تفسير
نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 13 صفحه : 147