نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 12 صفحه : 89
و اما
اينكه" شياطين" در اينجا به صورت جمع ذكر شده ممكن است اشاره به چيزى
باشد كه از آيات سوره" زخرف" استفاده مىشود كه هر انسانى روى از ياد
خدا برتابد، شيطانى برانگيخته مىشود كه قرين و همنشين او خواهد بود، نه تنها در
اين جهان كه در آن جهان نيز همراه او است وَ مَنْ
يَعْشُ عَنْ ذِكْرِ الرَّحْمنِ نُقَيِّضْ لَهُ شَيْطاناً فَهُوَ لَهُ قَرِينٌ
... حَتَّى إِذا جاءَنا قالَ يا لَيْتَ بَيْنِي وَ بَيْنَكَ بُعْدَ
الْمَشْرِقَيْنِ فَبِئْسَ الْقَرِينُ (سوره زخرف آيه 36 و 38).
***
و از
آنجا كه گاهى مسكينى به انسان رو مىآورد و امكاناتى براى پاسخ گويى به نياز او در
اختيارش نيست، آيه بعد طرز برخورد صريح با نيازمندان را در چنين شرائطى بيان
مىكند و مىگويد" اگر از اين نيازمندان به خاطر (نداشتن امكانات و) انتظار
رحمت خدا كه به اميد آن هستى روى برگردانى نبايد اين روىگرداندن توأم با تحقير و
خشونت و بىاحترامى باشد، بلكه بايد با گفتارى نرم و سنجيده و توأم با محبت با
آنها برخورد كنى" حتى اگر مىتوانى وعده آينده را به آنها بدهى و مايوسشان
نسازى (وَ إِمَّا تُعْرِضَنَّ عَنْهُمُ ابْتِغاءَ رَحْمَةٍ مِنْ رَبِّكَ
تَرْجُوها فَقُلْ لَهُمْ قَوْلًا مَيْسُوراً).
"
ميسور" از ماده" يسر" به معنى راحت و آسان است، و در اينجا مفهوم
وسيعى دارد كه هر گونه سخن نيك و برخورد توأم با احترام و محبت را شامل مىشود.
بنا بر اين
اگر بعضى آن را به عبارت خاصى تفسير كردهاند، و يا به معنى وعده دادن براى آينده،
همه از قبيل ذكر مصداق است.
در روايات
مىخوانيم كه بعد از نزول اين آيه هنگامى كه كسى چيزى از پيامبر ص مىخواست و حضرت
چيزى نداشت كه به او بدهد مىفرمود:
يرزقنا
اللَّه
نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 12 صفحه : 89