مى‌كردند گفتند: اى محمد اگر تو در صدر مجلس بنشينى، و اين گونه افراد كه بوى آنها مشام انسان را آزار مى‌دهد، و لباسهاى خشن و پشمينه در تن دارند، از خود دور سازى (و خلاصه مجلس تو مجلسى در خور اشراف و شخصيتها! بشود) ما نزد تو خواهيم آمد، در مجلست خواهيم نشست و از سخنانت بهره مى‌گيريم ولى چكنيم كه با وجود اين گروه جاى ما نيست! در اين هنگام آيات فوق نازل شد و به پيامبر ص دستور داد كه هرگز تسليم اين سخنان فريبنده تو خالى نشود و همواره در دوران زندگى با افراد با ايمان و پاكدلى چون سلمانها و ابو ذرها باشد هر چند دستشان از ثروت دنيا تهى و لباسشان پشمينه است.

و به دنبال نزول آيات پيامبر ص به جستجوى اين گروه برخاست (گويا با شنيدن اين سخن ناراحت شدند و به گوشه‌اى از مسجد رفتند و به عبادت پروردگار پرداختند) سرانجام آنها را در آخر مسجد در حالى كه به ذكر خدا مشغول بودند، يافت، فرمود: حمد خدا را كه نمردم تا اينكه او چنين دستورى بمن داد كه با امثال شما باشم،" آرى زندگى با شما، و مرگ هم با شما خوش است"! (

معكم المحيا و معكم الممات‌

) [1]!

تفسير: پاكدلان پابرهنه!

از جمله درسهايى كه داستان اصحاب كهف به ما آموخت اين بود كه معيار ارزش انسانها پست و مقام ظاهرى و ثروتشان نيست، بلكه آنجا كه راه خدا است وزير و چوپان در يك صفند، آيات مورد بحث نيز در حقيقت همين مساله مهم را تعقيب مى‌كند و به پيامبر ص چنين دستور مى‌دهد:" با كسانى باش كه صبحگاهان و عصرگاهان پروردگار خود را مى‌خوانند و تنها ذات پاك او را مى‌طلبند"

[1] مجمع البيان و قرطبى ذيل آيات مورد بحث.