5- پاسخ به يك سؤال‌

در آيات فوق خوانديم خداوند به پيامبرش مى‌گويد" هنگامى كه خدا را فراموش كردى و بعد متذكر شدى ياد او كن". [1] اشاره به اينكه اگر تكيه بر مشيت او با جمله انشاء اللَّه، نكردى هر گاه به خاطرت آمد جبران نما.

در احاديث متعددى كه در تفسير آيه فوق از اهل بيت ع نقل شده نيز روى اين مساله تاكيد گرديده است كه حتى پس از گذشتن يك سال نيز به خاطرتان آمد كه انشاء اللَّه نگفته‌ايد گذشته را جبران نمائيد [2] اكنون اين سؤال پيش مى‌آيد كه نسيان مگر براى پيامبر ممكن است در حالى كه اگر نسيان به فكر او راه يابد مردم به گفتار و اعمال او اعتماد كامل نمى‌توانند داشته باشند، و همين است دليل معصوم بودن پيامبران و امامان از خطا و نسيان حتى در موضوعات.

اما با توجه به اينكه در بسيارى از آيات قرآن ديده‌ايم روى سخن به پيامبران است اما مقصود و منظور توده مردم هستند، پاسخ اين سؤال روشن مى‌شود، و طبق ضرب المثل عرب از باب" اياك اعنى و اسمعى يا جاره" است يعنى" روى سخنم با تو است اى كسى كه نزد من هستى اما همسايه، تو بشنو". [3] بعضى از مفسران بزرگ پاسخ ديگرى به اين سؤال گفته‌اند كه ما ذيل آيه 68 سوره انعام آورده‌ايم (تفسير نمونه جلد 5 صفحه 289)

[1] همان مدرك صفحه 253.

[2] به تفسير نور الثقلين جلد 3 صفحه 254 به بعد مراجعه شود.

[3] معادل آن در فارسى ضرب المثل معروفى است كه مى‌گويند:

در بتو مى‌گويم ديوار تو بشنو