نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 12 صفحه : 328
و ما را ناراحت مىكند، اين چه عبادتى است؟ اين چه برنامهاى است؟، به پيامبر
ص دستور مىدهد:" نمازت را زياد بلند مخوان، زياد هم آهسته مخوان، بلكه ميان
اين دو راه اعتدال را انتخاب كن" (وَ
لا تَجْهَرْ بِصَلاتِكَ وَ لا تُخافِتْ بِها وَ ابْتَغِ بَيْنَ ذلِكَ سَبِيلًا).
بنا بر اين آيه فوق كارى به مساله نمازهاى" جهريه" و"
اخفاتيه" به اصطلاح معروف فقهى ندارد، بلكه ناظر به افراط و تفريط در بلند
خواندن و آهسته خواندن است، مىگويد نه بيش از حد بلند بخوان و فرياد بزن، و نه
بيش از حد آهسته كه تنها حركت لبها مشخص شود و صدايى به گوش نرسد.
شان نزولى را كه بسيارى از مفسران از ابن عباس نقل كردهاند نيز مؤيد همين
معنى است.
روايات متعددى كه از طرق اهل بيت از امام باقر و امام صادق ع در ذيل اين آيه
آمده است نيز اشاره به همين تفسير مىكند [1] بنا بر اين تفسيرهاى ديگرى كه براى اين آيه ذكر شده است
همگى بيگانه از مطلب به نظر مىرسد.
اما اينكه حد اعتدال در اينجا چگونه است، و جهر و اخفاتى كه از آن نهى شده چه
مىباشد؟ ظاهر اين است كه" جهر" به معنى فرياد كشيدن، و"
اخفات" به معنى آهسته خواندن آن چنان كه خود انسان هم نشنود مىباشد.
در تفسير" على بن ابراهيم" از امام صادق ع چنين نقل شد كه در تفسير
آيه فرمود:
الجهر بها رفع الصوت، و التخافت بها ما لم تسمع نفسك، و اقرأ بين ذلك:
" جهر اين است كه زياد صدا را بلند كنى، و اخفات آن است كه حتى خودت
نشنوى، هيچيك از اين دو را انجام نده، بلكه حد وسط ميان آن دو
[1] به تفسير نور الثقلين جلد سوم
صفحه 233 به بعد مراجعه شود.
نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 12 صفحه : 328