نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 12 صفحه : 181
لَأَحْتَنِكَنَّ ذُرِّيَّتَهُ إِلَّا قَلِيلًا) [1]"
احتنكن" از ماده" احتناك" به معنى از ريشه كندن چيزى است، لذا
هنگامى كه ملخ زراعت را به كلى بخورد عرب مىگويد: احتنك الجراد الزرع، بنا بر اين
گفتار مزبور اشاره به اين است كه من كل بنى آدم را جز عده كمى از جاده اطاعت تو
برمىكنم.
اين احتمال نيز وجود دارد كه" احتنكن" از ماده" حنك" به
معنى زير گلو بوده باشد، هنگامى كه طناب و افسار به گردن حيوان مىافكنند عرب
تعبير به" حنتك الدابه" مىكند در واقع شيطان مىخواهد بگويد من به گردن
همه آنها ريسمان وسوسه مىافكنم و به جاده خطا مىكشانم.
***
در اين هنگام براى اينكه ميدان آزمايشى براى همگان تحقق يابد، و وسيلهاى
براى پرورش مؤمنان راستين فراهم شود كه انسان همواره در كوره حوادث پخته مىشود، و
در برابر دشمن نيرومند، قوى و قهرمان مىگردد، به شيطان امكان بقاء و فعاليت داده
شده:" فرمود: برو، كسانى از آنها كه از تو پيروى كنند جهنم كيفرشان خواهد
بود، كيفرى است كافى و وافر"! (قالَ
اذْهَبْ فَمَنْ تَبِعَكَ مِنْهُمْ فَإِنَّ جَهَنَّمَ جَزاؤُكُمْ جَزاءً مَوْفُوراً).
[1] جمعى از مفسران گفتهاند كه كاف
در جمله" أ رأيتك" حرف زائده يا حرف خطاب است كه براى تاكيد آمده و
جمله" ا رأيتك" به معنى" اخبرنى" است كه جواب آن محذوف است، و
در تقدير چنين بوده است" اخبرنى عن هذا الذى كرمته على لم كرمته على و قد
خلقتنى من نار"- ولى اين احتمال نيز وجود دارد كه" أ رأيت" به همان
معنى اصليش باشد و جمله داراى محذوفى نباشد، و مجموعا چنين معنى مىدهد آيا اين
موجودى را كه بر من برترى دادهاى ملاحظه كردى، اگر مرا زنده بگذارى خواهى ديد كه
اكثر فرزندانش را گمراه مىكنم، (احتمال دوم در تركيب و معنى آيه صحيحتر به نظر
مىرسد).
نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 12 صفحه : 181