در آن اثر نمى‌گذارد، بلكه غالبا نتيجه معكوس مى‌دهد و به خاطر سرسختى و مقاومت منفى بر گمراهى و لجاجتشان مى‌افزايد (دقت كنيد).

نكته‌ها:

1- رؤياى پيامبر ص و شجره ملعونه‌

در تفسير اين" رؤيا" ميان مفسران گفتگو بسيار است:

الف: جمعى از مفسران گفته‌اند كه رؤيا در اينجا به معنى خواب نيست بلكه مشاهده واقعى چشم است و آن را اشاره به داستان معراج كه در آغاز همين سوره آمده دانسته‌اند.

قرآن طبق اين تفسير مى‌گويد: ماجراى معراج آزمايشى براى مردم بود به خاطر آن است كه صبحگاهان كه پيامبر داستان معراج را بيان كرد، سر و صدا پيرامون آن برخاست، دشمنان آن را به باد مسخره گرفتند، افراد ضعيف الايمان با شك و ترديد به آن نگريستند، و مؤمنان راستين آن را به طور كامل پذيرفتند، چرا كه در برابر قدرت خدا همه اين مسائل، سهل است.

تنها ايراد مهمى كه به اين تفسير متوجه مى‌شود اين است كه رؤيا معمولا به معنى خواب است نه مشاهده در بيدارى.

ب: از ابن عباس نقل شده كه رؤيا اشاره به خوابى است كه پيامبر ص در سال" حديبيه" (سال ششم هجرت) در مدينه ديد و به مردم بشارت داد كه شما در آينده نزديكى بر قريش پيروز خواهيد شد و در نهايت آرامش وارد مسجد الحرام مى‌شويد، ولى مى‌دانيم اين خواب در آن سال تحقق نيافت بلكه دو سال بعد يعنى در سال فتح مكه صورت پذيرفت، ولى همين مقدار تاخير سبب شد كه مؤمنان در بوته آزمايش قرار گيرند، آنها كه ايمان ضعيفى داشتند گرفتار شك و شبهه شدند، در حالى كه پيامبر ص صريحا به آنها مى‌گفت: من به شما