است كه اولا گناهان خويش را به گردن ديگران مى‌افكنند، و ثانيا همه جا مى‌كوشند تا اعمال زشت خود را با منطقهاى غلطى توجيه كنند، نه تنها در برابر بندگان خدا، حتى در برابر خود خدا كه از همه چيز آگاه است؟

ضمنا بايد توجه داشت" مخلصين" جمع" مخلص" (بفتح لام) همانگونه كه در تفسير سوره يوسف بيان كرديم كسى است كه به مرحله عالى ايمان و عمل پس از تعليم و تربيت و مجاهده با نفس رسيده باشد كه در برابر وسوسه‌هاى شيطان و هر وسوسه‌گر نفوذ ناپذير شود [1]

يعنى در واقع اين تو نيستى كه مى‌توانى مردم را گمراه كنى، بلكه اين انسانهاى منحرفند كه با ميل و اراده خويش دعوت تو را اجابت كرده، پشت سر تو گام بر مى‌دارند.

و به تعبير ديگر اين آيه اشاره‌اى است به آزادى اراده انسانها، و اينكه ابليس و لشكر او هرگز نمى‌توانند كسى را اجبارا به راه فساد بكشانند، بلكه اين خود انسانها هستند كه دعوت او را لبيك گفته و دريچه‌هاى قلب خويش را به روى او مى‌گشايند، و به او اذن دخول مى‌دهند!

[1] به جلد نهم تفسير نمونه صفحه 377 مراجعه كنيد.