در واقع از هر دو پديده است، يعنى در راه دعوت به سوى حق نه بيتابى كن و نه مايوس باش.

8- با تمام اين اوصاف باز ممكن است دشمن لجوج دست از توطئه بر ندارد و به طرح نقشه‌هاى خطرناك بپردازد، در چنين شرائطى موضعگيرى صحيح همان است كه قرآن مى‌گويد:" از توطئه‌هاى آنها نگران مباش و محدود نشو" (وَ لا تَكُ فِي ضَيْقٍ مِمَّا يَمْكُرُونَ‌).

اين توطئه‌ها هر قدر وسيع و حساب شده و خطرناك باشد باز نبايد شما را از ميدان بيرون كند، و گمان بريد كه در تنگنا قرار گرفته‌ايد و محاصره شده‌ايد، چرا كه تكيه گاه شما خدا است و با استمداد از نيروى ايمان و استقامت و پشتكار و عقل و درايت مى‌توانيد اين توطئه‌ها را خنثى كنيد و نقش بر آب.

9-" خداوند با كسانى است كه تقوا را پيشه كنند" (إِنَّ اللَّهَ مَعَ الَّذِينَ اتَّقَوْا).

" تقوا" در همه ابعاد و در مفهوم وسيعش، از جمله تقوا در برابر مخالفان، يعنى حتى در برابر دشمن بايد اصول اخلاق اسلامى را رعايت كرد، با اسيران معامله اسلامى نمود، با منحرفان رعايت انصاف و ادب كرد، از دروغ و تهمت پرهيز نمود، و حتى در ميدان جنگ همانگونه كه در اصول تعليمات جنگى اسلام وارد شده است بايد تقوا و موازين اسلامى حفظ شود: به بى‌دفاعان نبايد حمله كرد، متعرض كودكان و پيران از كار افتاده نبايد شد، حتى چهارپايان را نبايد از بين برد، مزارع را نبايد نابود كرد، آب را نبايد به روى دشمن قطع نمود، خلاصه تقوا و رعايت اصول عدالت در برابر دوست و دشمن عموما بايد انجام‌