تفسير: دين يكى و معبود يكى!

در تعقيب بحث توحيد و خداشناسى از طريق نظام آفرينش، آيات مورد بحث به نفى شرك مى‌پردازد، تا با تقارن اين دو به يكديگر، حقيقت آشكارتر شود.

در آغاز مى‌گويد:" خدا دستور داده كه دو معبود براى خود انتخاب نكنيد" (وَ قالَ اللَّهُ لا تَتَّخِذُوا إِلهَيْنِ اثْنَيْنِ‌).

" معبود تنها يكى است" (إِنَّما هُوَ إِلهٌ واحِدٌ).

وحدت نظام آفرينش و وحدت قوانين حاكم بر آن، خود دليلى بر وحدت آفريدگار و وحدت معبود است.

اكنون كه چنين است،" تنها از كيفر من بترسيد و از مخالفت فرمان من بيم داشته باشيد نه غير آن) (فَإِيَّايَ فَارْهَبُونِ‌).

مقدم شدن كلمه" اياى" دليل بر حصر است مانند" إِيَّاكَ نَعْبُدُ" يعنى تنها و تنها بايد از مخالفت و كيفر من ترس داشته باشيد.

جالب اينكه در اين آيه تنها نفى دو معبود شده است، در حالى كه مى‌دانيم مشركان عرب، بتها و معبودهاى بسيار زيادى داشته، و بتخانه‌هاى آنها مملو از انواع و اشكال بتهاى مختلف بود، اين تعبير ممكن است اشاره به يكى از چند نكته و يا همه نكات زير باشد:

1- آيه مى‌گويد حتى پرستش دو معبود غلط است تا چه رسد به پرستش معبودهاى متعدد و به تعبير ديگر حد اقل را بيان كرده تا بقيه به طور مؤكدترى نفى شوند، زيرا هر عددى را بخواهيم ما فوق واحد انتخاب كنيم بايد از دو بگذريم.