در اينجا اين سؤال پيش مى‌آيد كه چگونه قرآن گفته است" قسمتى از بار گناهان كسانى را كه گمراه كرده‌اند بر دوش دارند" و نگفته همه بار گناهان آنها را، با اينكه در روايات مى‌خوانيم اگر كسى سنت بدى بگذارد تمام گناهان كسانى كه به آن عمل كرده‌اند بر دوش مى‌كشد.

بعضى از مفسران در پاسخ اين سؤال گفته‌اند كه" پيروان گمراه" دو نوع گناه دارند گناهانى را كه به عنوان پيروى از رهبرانشان مرتكب مى‌شوند، و گناهانى را كه مستقلا دارند، آنچه بر دوش رهبران سنگينى مى‌كند نوع اول است.

و بعضى" من" را در آيه فوق براى تبعيض نگرفته‌اند بلكه براى بيان اينكه گناهان پيروان بر دوش رهبران است دانسته‌اند.

ولى تفسير ديگرى به نظر مى‌رسد كه از همه اينها دلچسب‌تر است، و آن اينكه پيروان گمراه دو حالت دارند، گاهى آگاهانه به دنبال اين رهبران منحرف مى‌افتند كه نظيرش را در طول تاريخ فراوان ديده‌ايم، در اين صورت عامل گناه هم دستور رهبران است و هم تصميم خودشان، و در اينجا است كه يك سهم از مسئوليت گناهانشان بر دوش رهبران است (بى آنكه چيزى از گناهان آنها كاسته شود).

اما گاه مى‌شود كه پيروان بدون اينكه مايل باشند اغفال مى‌شوند و تحت تاثير وسوسه‌هاى رهبران گمراه قرار مى‌گيرند كه نمونه آن در ميان مردم عوام در بسيارى از جوامع ديده مى‌شوند، آنها حتى ممكن است با قصد" تقرب الى اللَّه" به دنبال چنين برنامه‌هايى حركت كنند، در اين صورت همه بار گناهانشان بر دوش پيشوايان گمراه است، و خودشان اگر در تحقيق كوتاهى نكرده باشند مسئوليتى ندارند، ولى دسته اول كه با علم و آگاهى تبعيت كرده‌اند مسلما سر سوزنى از گناهشان كم نمى‌شود در عين اينكه پيشوايانشان سهمى از مسئوليت را