بعد از اشاره به مساله آفرينش آسمان و زمين و اسرار بى‌پايان آنها، سخن از خود انسان مى‌گويد، انسانى كه به خودش از هر كس نزديكتر است، ميفرمايد:

" انسان را از نطفه بى‌ارزشى آفريد، اما سرانجام به جايى رسيد كه موجودى متفكر و فصيح و بليغ و مدافع از خويشتن و سخن‌گوى آشكار شد" (خَلَقَ الْإِنْسانَ مِنْ نُطْفَةٍ فَإِذا هُوَ خَصِيمٌ مُبِينٌ‌).

" نطفه" در اصل به معنى آب كم يا آب صاف است، سپس به قطرات آبى كه از طريق" لقاح" سرچشمه پيدايش انسان مى‌شود، اطلاق شده است، در حقيقت با اين تعبير مى‌خواهد عظمت قدرت خدا را مجسم كند كه از قطره آب بى‌ارزشى چه آفرينش عجيبى كرده است كه ميان قوس نزول و صعودى او اينهمه فاصله است.

اين در صورتى است كه" خصيم" را به معنى" مدافع و بيانگر درون خويش" بدانيم، همانگونه كه در آيه 105 سوره نساء مى‌خوانيم‌ وَ لا تَكُنْ لِلْخائِنِينَ خَصِيماً:" اى پيامبر مدافع خائنان مباش".

ولى در مقابل اين تفسير كه مورد قبول گروهى از مفسران است، تفسير ديگرى از سوى جمع ديگرى از مفسران اظهار شده است، و آن اينكه" خداوند انسان را با قدرت كامله‌اش از نطفه بى ارزش آفريد ولى اين انسان ناسپاس، به مجادله و مخاصمه آشكار در برابر خدا برخاست" (آيه 77 سوره يس را گواه بر اين تفسير گرفته‌اند).

ولى معنى اول صحيحتر به نظر مى‌رسد زيرا آيات فوق در مقام بيان عظمت آفرينش خدا است و عظمت آن گاه آشكار مى‌شود كه از موجود ظاهرا ناچيزى موجود بسيار پر ارزشى بسازد:

در تفسير على بن ابراهيم نيز چنين مى‌خوانيم: خلقه من فطرة من ماء منتن فيكون خصيما متكلما بليغا:" خداوند انسان را از قطره آب بدبويى‌