نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 1 صفحه : 605
به اين ترتيب از يك سو به اولياى مقتول توصيه مىكند كه اگر از قصاص صرفنظر
كردهايد در گرفتن خونبها زياده روى نكنيد و به طرز شايسته با توجه به مبلغ
عادلانهاى كه اسلام قرار داده و در اقساطى كه طرف، قدرت پرداخت آن را دارد از او
بگيريد.
و از سوى ديگر با جمله و أَداءٌ
إِلَيْهِ بِإِحْسانٍ به قاتل نيز توصيه مىكند
كه در پرداخت خونبها روش صحيحى در پيش گيرد و بدهى خود را بدون مسامحه بطور كامل و
به موقع اداء نمايد. و به اين صورت وظيفه و برنامه هر يك از دو طرف را مشخص كرده
است.
در پايان آيه براى تاكيد و توجه دادن به اين امر كه تجاوز از حد از ناحيه هر
كس بوده باشد مجازات شديد دارد مىگويد:" اين تخفيف و رحمتى است از ناحيه
پروردگارتان، و كسى كه بعد از آن از حد خود تجاوز كند عذاب دردناكى در انتظار او
است" (ذلِكَ تَخْفِيفٌ مِنْ رَبِّكُمْ وَ
رَحْمَةٌ فَمَنِ اعْتَدى بَعْدَ ذلِكَ فَلَهُ عَذابٌ أَلِيمٌ).
اين دستور عادلانه" قصاص" و" عفو" كه يك مجموعه كاملا
انسانى و منطقى را تشكيل مىدهد از يك سو روش فاسد عصر جاهليت را كه هيچگونه
برابرى در قصاص قائل نبودند و همچون دژخيمان عصر فضا گاه در برابر يك نفر صدها نفر
را به خاك و خون مىكشيدند محكوم مىكند.
و از سوى ديگر راه عفو را به روى مردم نمىبندد، در عين حال احترام خون را نيز
كاهش نمىدهد و قاتلان را جسور نمىسازد، و از سوى سوم مىگويد بعد از برنامه عفو
و گرفتن خونبها هيچيك از طرفين حق تعدى ندارند، بر خلاف اقوام جاهلى كه اولياى
مقتول گاهى بعد از عفو و حتى گرفتن خونبها قاتل را مىكشتند!.
***
نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 1 صفحه : 605